Ołeksandr Syrski

Ołeksandr Stanisławowycz Syrski (ukr. Олександр Станіславович Сирський, ros. Александр Станиславович Сырский; ur. 26 lipca 1965) – ukraiński wojskowy (generał pułkownik) pochodzenia rosyjskiego, od 8 lutego 2024 głównodowodzący Sił Zbrojnych Ukrainy.

Ołeksander Syrski

Олександр Станіславович Сирський

generał pułkownik
Data i miejsce urodzenia	26 lipca 1965 Nowinki↗
Przebieg służby
Lata służby	od 1986
Siły zbrojne	Armia Radziecka Siły Zbrojne Ukrainy
Główne wojny i bitwy	wojna w Donbasie, inwazja Rosji na Ukrainę: walki o Izium bitwa o Bachmut operacja charkowska (2022) bitwa o Sołedar
Odznaczenia

Prezydent Wołodymyr Zełenski i generał Syrski w czasie narady wojskowej, 2023 rok

Życiorys

Urodził się w ZSRR we wsi Nowinki w obwodzie włodzimierskim (wówczas Rosyjska FSRR) w rosyjskiej rodzinie o tradycjach wojskowych. Jego rodzice i brat nadal mieszkają w stolicy obwodu, mieście Włodzimierz, położonym około 200 km od Moskwy.

W 1980, gdy Syrski miał 15 lat, jego ojciec został skierowany do służby wojskowej w Charkowie (wówczas Ukraińska SRR). W tym mieście Syrski ukończył szkołę średnią. Następnie został przyjęty do prestiżowej Moskiewskiej Wojskowej Wyższej Szkoły Dowódczej, którą ukończył w 1986. Po studiach służył w oddziałach artylerii Armii Radzieckiej, m.in. w Afganistanie, Tadżykistanie i Czechosłowacji.

Po rozpadzie ZSRR jego jednostka wojskowa w Czuhujewie w obwodzie charkowskim została przekazana pod dowództwo ukraińskie, a on szybko awansował do stopnia pułkownika. W 1996 ukończył z wyróżnieniem Akademię Sił Zbrojnych Ukrainy w stopniu operacyjno-technicznym, a w 2005 – Akademię Obrony Narodowej Ukrainy (ze złotym medalem). Dowodził 72. brygadą zmechanizowaną, dochodząc do stopnia generała dywizji. Od 2013 pierwszy zastępca szefa Głównego Centrum Dowodzenia Sił Zbrojnych Ukrainy, zaangażowany m.in. we współpracę z NATO.

Od początku wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2014 był szefem sztabu operacji antyterrorystycznej. W czasie walk w Donbasie brał udział w kierowaniu bitwami pod Wuhłehirśkiem, Ridkodubem i nieudaną próbą odbicia Łogwinowa. W 2015 r. bronił przyczółka w Debalcewie, po czym wyprowadził ukraińskie oddziały z tworzonego przez Rosjan „kotła”. Został za to odznaczony Orderem Bohdana Chmielnickiego III stopnia, a następnie awansowany do stopnia generała porucznika.

W 2016 r. został szefem Połączonego Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych Ukrainy, które koordynuje działania operacyjne w Donbasie. W 2017 był dowódcą całej operacji antyterrorystycznej na wschodzie Ukrainy. W sierpniu 2019 został dowódcą Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych Ukrainy. W 2020 r. awansowany do stopnia generała pułkownika.

Od pierwszych dni zapoczątkowanej w lutym 2022 inwazji Rosji na Ukrainę kierował obroną Kijowa. Według „The Washington Post”, przed rozpoczęciem inwazji Syrski analizował dyslokację wojsk rosyjskich wzdłuż granic Ukrainy, celnie przewidując ich dalsze ruchy w kierunku stolicy Ukrainy. Aby chronić miasto, zorganizował dwa pierścienie sił – na zewnętrznych przedmieściach i w obrębie miasta, co pozwoliło chronić centrum przed ostrzałem i zatrzymać Rosjan walczących na podejściach do Kijowa. Zdecydował też o przeniesieniu poza główne bazy zasobów lotniczych armii, w tym śmigłowców i odrzutowców, umieszczając je z dala od oczywistych celów ataku lotniczego.

5 kwietnia 2022 otrzymał najwyższe odznaczenie państwowe – tytuł Bohatera Ukrainy. Od lata 2022 był jednym z dowódców kontrofensywy Sił Zbrojnych w obwodzie charkowskim. Jesienią 2022 i wiosną 2023 dowodził obroną Sołedaru i Bachmutu.

8 lutego 2024 mianowany przez prezydenta Wołodymira Zełenskiego głównodowodzącym Ukraińskich Sił Zbrojnych. Zastąpił sprawującego tę funkcję od początku wojny Wałerija Załużnego.

Odznaczenia

• Bohater Ukrainy „Złotej Gwiazdy” (2022)
• Krzyż Bojowych Zasług (2022)
• Order Bohdana Chmielnickiego I Klasy (2022))
• Order Bohdana Chmielnickiego II Klasy (2022)
• Order Bohdana Chmielnickiego III Klasy (2015)