Odruch Bainbridge’a

(Przekierowano z Odruch Bainbridge'a)

Odruch Bainbridge’a – jeden z odruchów wewnątrzsercowych, polegający na zwiększeniu częstości rytmu serca po zwiększeniu ilości krwi krążącej. Pośredniczą w nim receptory znajdujące się w ścianie obu przedsionków serca. Jest odruchem adaptującym do wysiłku fizycznego.

Mechanizm edytuj

Bodźcem jest zwiększenie powrotu żylnego do przedsionków serca i rozciągniecie ich ściany, w której obecne są mechanoreceptory objętościowe typu B. Droga dośrodkowa odruchu biegnie nerwami błędnymi do jądra pasma samotnego (NTS), natomiast odśrodkowa włóknami sympatycznymi. Efektorami są przedsionki, a głównie węzeł zatokowo-przedsionkowy (Keitha-Flacka) w prawym przedsionku. Pobudzenie węzła powoduje przyspieszenie akcji serca (HR).

Historia edytuj

Odruch jako pierwszy opisał w 1915 roku angielski fizjolog Francis Arthur Bainbridge (1874-1921)[1]. W doświadczeniach na psach zauważył, że infuzja krwi albo roztworu soli do układu krwionośnego zwierzęcia zwiększała częstość rytmu jego serca; zjawisko to występowało nawet wtedy, gdy ciśnienie tętnicze krwi nie wzrastało. Następnie Bainbridge zaobserwował, że zjawisko zachodziło gdy ciśnienie żylne wzrastało na tyle, aby nastąpiło rozszerzenie prawego przedsionka; efekt był zniesiony po wagotomii znoszącej wpływ nerwu błędnego na serce.

Przypisy edytuj

  1. Bainbridge, FA. The influence of venous filling upon the rate of the heart. „Journal of Physiology (Cambridge)”. 50, s. 65-84, 1915. 

Bibliografia edytuj

  • Władysław Traczyk i Andrzej Trzebski (red.) Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej. Wyd. III, Warszawa 2001, Wydawnictwo Lekarskie PZWL ISBN 83-200-2364-5.