Otwór rezonansowy

nieciągłość w korpusie instrumentu muzycznego

Otwór rezonansowy – otwór w pudle rezonansowym (najczęściej w płycie rezonansowej) w niektórych instrumentach muzycznych z grupy chordofonów, którego zadaniami są: zwiększanie natężenia dźwięku, zmiana barwy dźwięku lub niekiedy zmiana wysokości dźwięku. Często pełni również funkcję dekoracyjną[1][2][3].

Liczba, kształt i umiejscowienie otworów rezonansowych w instrumentach są różne. Ich podstawową funkcją jest eksponowanie określonych tonów składowych. Własciwość tę opisuje zjawisko rezonansu Helmholtza(inne języki). Otwór rezonansowy jako nieciągłość w płycie rezonansowej nadaje jej również lokalnej elastyczności, co sprawia, że zamocowany w jego pobliżu podstawek skuteczniej przenosi drgania strun na pudło rezonansowe[2].

Chordofony szarpane wyposażone są najczęściej w jeden okrągły otwór rezonansowy; w chordofonach smyczkowych występuje najczęściej parami i ma kształt litery „f”, stąd nazywany jest „efem”. W instrumentach dawnych nadawano mu kształt języków ognia lub litery „C”[4]. Często dekorowany był rzeźbioną rozetką. Spotykany jest także w klawesynach i klawikordach, gdzie pełni funkcję bardziej dekoracyjną niż akustyczną[2].

Otwór rezonansowy – „ef” – w skrzypcach
Otwór rezonansowy z ołowianą rozetką w klawesynie zbudowanym przez Jeana Denisa II w Paryżu w 1648 roku
Otwór rezonansowy z inkrustowaną rozetką we współczesnej gitarze klasycznej wykonanej przez Andreę Tacchiego(inne języki)
Otwór rezonansowy z przestrzenną rozetką w gitarze wykonanej pod koniec XVII wieku przez Joachima Tielkego(inne języki)
Otwory rezonansowe w elektroakustycznej gitarze firmy Ovation(inne języki)
Otwór rezonansowy w psalterium z 1764 roku włoskiego lutnika Giambattisty Dall’Oliego(inne języki)

Przypisy

edytuj
  1. Kennedy 2013 ↓, s. 801.
  2. a b c Boyden, Cooke i Weinreich 2001 ↓, 1. String instruments and acoustics.
  3. Sachs 2005 ↓, s. 446.
  4. Baculewski et al. 2006 ↓, s. 746.

Bibliografia

edytuj