PTEN
PTEN (ang. phosphatase and tensin homolog deleted on chromosome ten, MMAC1, mutated in multiple advanced cancers 1) – ludzkie białko kodowane przez gen supresorowy PTEN zlokalizowany na długim ramieniu chromosomu 10 (locus 10q23.31).
Funkcja
edytujGen PTEN należy do genów supresorowych, co oznacza, że jego białkowy produkt jest zaangażowany w regulację cyklu komórkowego. Białko PTEN jest fosfatazą, której funkcją jest odłączanie reszt fosforanowych od cząsteczek lipidów błony komórkowej. Działa też jako fosfodiesteraza i inhibitor szlaku kinazy Akt, katalizując reakcję odłączenia grupy 3'-fosforanowej od (3,4,5)-trifosforanu fosfatydyloinozytolu. Cząsteczka białka PTEN zawiera osobne domeny o aktywności fosfatazy i domenę wiążącą do błony komórkowej (domena C2).
Gdy białko PTEN działa prawidłowo, szlak sygnalizacyjny w którym pośredniczy prowadzi do zatrzymania podziału komórki i inicjacji apoptozy. Część doniesień sugeruje rolę PTEN w migracji i adhezji komórek.
Rola w patologii
edytujMutacje w genie PTEN prowadzące do powstania nieprawidłowej cząsteczki białka stwierdzono w zespole Cowden. Dotąd zidentyfikowano około 70 różnych mutacji w tym genie u pacjentów z tą rzadką chorobą. Nieprawidłowo funkcjonujące białko PTEN nie zapobiega podziałom komórek, co prowadzi do ich niekontrolowanej proliferacji i wzrostu guzów, szczególnie w sutku, tarczycy i macicy.
Inne choroby w których postuluje się rolę genu PTEN to zespół Bannayana-Rileya-Ruvalcaby i zespół Proteusza[1]. Charakteryzują się one wzrostem nienowotworowych guzów, określanych jako hamartoma; stąd nazwa tej grupy chorób, zespoły guzów hamartomatycznych związane z mutacjami PTEN (PTEN hamartoma tumor syndromes, PHTS[2]).
Nieodziedziczone (somatyczne) mutacje w genie PTEN wydają się odgrywać rolę w rozwoju różnego typu nowotworów, m.in. glejaka wielopostaciowego i wczesnego raka endometrium.
Przypisy
edytuj- ↑ Zhou, XP, Waite, KA, Pilarski, R, Hampel, H, Fernandez, MJ, Bos, C, Dasouki, M, Feldman, GL, Greenberg, LA, Ivanovich, J, Matloff, E, Patterson, A, Pierpont, ME, Russo, D, Nassif, NT, Eng, C. Germline PTEN promoter mutations and deletions in Cowden/Bannayan-Riley-Ruvalcaba syndrome result in aberrant PTEN protein and dysregulation of the phosphoinositol-3-kinase/Akt pathway. „Am J Hum Genet”. 73. 2, s. 404-411, 2003. PMID: 12844284.
- ↑ Eng, C. PTEN: one gene, many syndromes. „Human Mutation”. 22. 3, s. 183-198, 2003. PMID: 12938083.