Pałacyk Balińskich-Hemplów w Radomiu
Pałacyk Balińskich-Hemplów w Radomiu – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, przy ulicy Żeromskiego 46. Obiekt jest częścią szlaku turystycznego Zabytki Radomia[1].
 nr rej. 361/A/87 z 01.07.1987
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
2 |
| Rozpoczęcie budowy |
1833 |
| Ukończenie budowy |
1837 |
Położenie na mapie Radomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 51°24′01,80″N 21°09′21,74″E/51,400500 21,156040
| |
Historia
edytujPałacyk Balińskich-Hemplów to zespół klasycystycznych budynków o charakterze rezydencjonalnym wzniesionych w latach 1833–1837 według projektu Stefana Balińskiego, asesora budownictwa Komisji Województwa Sandomierskiego i przeznaczonych na jego siedzibę własną. Stefan Baliński wraz z rodziną mieszkał w budynku do 1840 roku, kiedy to objął urząd budowniczego guberni warszawskiej. Pod koniec XIX wieku budynek nabył Józef Hempel, którego spadkobiercy posiadali go do 1938 roku. W okresie międzywojennym w korpusie głównym i oficynach mieściły się mieszkania, firmy i różnego rodzaju instytucje publiczne, m.in. Biblioteka Sejmikowa Powiatowego Związku Samorządowego im. Stanisława Hempla oraz Szkoła Muzyczna im. Fryderyka Chopina. W okresie PRL budynki zajmowały pracownie poligraficzne. Obecnie założenie pełni funkcje mieszkalno-handlowe. Zespół ten jest jedną z pierwszych w Radomiu klasycystycznych rezydencji mieszczańskich o charakterze reprezentacyjnym[2][3].
Architektura
edytujZałożenie pałacowe obejmuje piętrowy korpus główny wraz z dwoma piętrowymi oficynami ujmującymi dziedziniec frontowy. Fasadę frontową korpusu głównego zdobi ryzalit zwieńczony trójkątnym tympanonem, na wysokości pierwszego piętra rozczłonkowany jońskimi pilastrami. Narożniki ryzalitu i korpusu posiadają boniowanie. Fasada ogrodowa również ozdobiona jest ryzalitem z tympanonem. Korpus główny jest budynkiem dwutraktowym, z dwubiegową klatką schodową. Piętrowe oficyny posiadają dekorację w postaci boniowanego przyziemia. Do dzisiaj nie zachowało się odgrodzenie od strony ulicy Żeromskiego[4].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Szlak Turystyczny Zabytki Radomia. Centrum Informacji Turystycznej w Radomiu.
- ↑ C. Tomczyk, Ulica Lubelska (dziś Żeromskiego) i jej mieszkańcy w latach 1815–1862, [w:] „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego”, 1996, t. 31, z. 1–4, s. 145.
- ↑ Red. J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 20, 47
- ↑ red. J. Łoziński, T. Wolff, Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. III, z. 10, Warszawa 1961, s. 36