Paenula

rodzaj rzymskiej peleryny

Paenula (z gr. φαίνολη phaínolē – płaszcz) – rzymskie wierzchnie okrycie bez rękawów, rodzaj peleryny z grubej tkaniny, odzież niższych warstw społecznych[1][2][3].

Był to wełniany lub skórzany (paenula scortea)[3], obszerny płaszcz, często z kapturem, spinany na ramieniu lub pod brodą, w kształcie półkloszowej peleryny sięgającej do połowy łydek[2]. Noszony zwłaszcza przez mieszkańców wsi i podczas niepogody[3], używany był jako strój podróżny, przez żołnierzy i niewolników[1], rozpowszechniony także wśród pierwszych chrześcijan. Najpewniej był pierwowzorem ornatu[2].

U Rzymian paenula należała do okrycia wierzchniego (amictus), przykrywającego odzież spodnią (indumenta). Miała kształt półkola, którego środek po nałożeniu leżał na karku, a obydwie połowy swobodnie zwisały równoległe z przodu, często zszyte; wówczas była narzucana jak ponczo, mając wycięcie na szyję, do którego doszywano kaptur (cucullus)[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa: PWN, 1991, s. 626
  2. a b c W. Kopaliński: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Warszawa: Muza, 2001, s. 368
  3. a b c Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Z. Piszczek). Warszawa: PWN, 1973, s. 557
  4. E. Szyller: Historia ubiorów. Warszawa: PWSZ, 1967, s. 49-50

Linki zewnętrzne edytuj