Park Południowy
Park Południowy (niem. Südpark)[3] – park we Wrocławiu, mieszczący się w południowej części osiedla Borek. Zaliczany jest do parków krajobrazowych o dużych walorach kompozycyjnych i dendrologicznych.
 nr rej. A/1490/549/Wm z 24.04.1995 i A/1489/556/Wm z 2.11.1995[1]
| |
 Mostek Wilhelma Hübnera[a] nocą | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Dzielnica | |
| Powierzchnia |
25[2] ha |
| Data założenia |
1892 |
| Projektant | |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°04′37,19″N 17°00′39,13″E/51,076997 17,010869
| |
W przeciwieństwie do innych parków miasta utworzono go od podstaw, a nie poprzez adaptację terenów leśnych. W 1877 r. właściciel ziemski znacznych terenów, m.in. na południowych obrzeżach Wrocławia, w tym części Borku i pobliskich Partynic, wrocławski kupiec i filantrop Julius Schottländer, przekazał park miastu w zamian za przyłączenie Borku do miejskiej sieci gazowniczej, wodociągowej i kanalizacyjnej.
Na podarowanych miastu gruntach do 1892 r. architekt krajobrazu Hugo Richter i botanik Ferdinand Cohn stworzyli park krajobrazowy z polanami i dużym stawem[b], nad którym browarnik Georg Haase zbudował stylową restaurację[c] z wysoką wieżą, która działała do 1945 roku. Restauracji dziś nie ma, pozostał park ze stawem z wodotryskami, nad nim widokowy taras Landsberga, oraz wzgórze Bendera (od strony ul. A. Waligórskiego[4]) z małą altaną, ścieżki, polana, zadbane kwietniki i ogród bylinowy. W pobliżu miejsca, w którym działała restauracja znajduje się obecnie kameralny lokal Agawa[5].
Od 1995 r. park jest wpisany do rejestru zabytków[1]. Rośnie w nim 109 gatunków roślin; do atrakcji parku należą ciekawe okazy dendrologiczne cypryśnika błotnego (Taxodium distichum), tulipanowca amerykańskiego (Liriodendron tulipifera), orzesznika pięciolistkowego (Carya ovata), platana klonolistnego (Platanus x hispanica) i rzadko spotykanej w Polsce odmiany kasztanowca pospolitego (Aesculus hippocastanum 'Digitata')[2].
Od 5 września 2004 roku w parku, na miejscu dawnej restauracji Haasego, stanął pomnik Fryderyka Chopina według projektu profesora warszawskiej ASP, Jana Kucza. Prawie czterometrowej wysokości brązowy monument przedstawia wyniszczonego suchotami kompozytora, siedzącego w sofie i zasłuchanego w dźwięki muzyki. Z trzech stron wokół pomnika (z tyłu i po bokach) zbudowano trejaż z prostych betonowych słupów; konstrukcja ta już po paru latach obrosła pnączami
-
Pomnik Chopina w 2017 r. -
Mostek Wilhelma Hübnera -
Taras widokowy Landsberga -
Żywopłoty i ogród bylinowy -
Alejki
Uwagi
edytuj- ↑ Fundatorem zbudowanego w latach 1895-1896 żelaznego mostku nad odpływem ze stawu w kierunku zachodnim był fabrykant Wilhelm Hübner.
- ↑ Staw w Parku zasilany jest dopływem z kanału podziemnego od strony wschodniej (pod ul. Sudecką), a odpływ po stronie zachodniej poprzez kanał podziemny pod ul. Powstańców Śl. łączy się dalej ze strugą Grabiszynka, która swój bieg naziemny rozpoczyna przy wzgórzu Mała Sobótka położonym nieco ponad 1 km na północny zachód od Parku.
- ↑ Restauracja ta mogła pomieścić 600 gości.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 204 [dostęp 2015-09-18].
- ↑ a b Park Południowy. Zarząd Zieleni Miejskiej we Wrocławiu. [dostęp 2023-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-02)]. (pol.).
- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 653. ISBN 83-7384-561-5.
- ↑ Odkrywamy wrocławskie parki: park Południowy – niezwykły podarunek wrocławskiego kupca [online], Wroclaw.pl, 14 lipca 2023 [dostęp 2023-07-17] (pol.).
- ↑ Park Południowy Wrocław [online], VisitWroclaw.eu [dostęp 2023-07-17] (pol.).
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- „Park Południowy”, za: Piotr Paciorkiewicz, Ewa Chwałko, Cyprian Skała, Wrocław i okolice, seria: Praktyczny Przewodnik, Wydawnictwo Pascal, 2005, ISBN 83-7304-419-1