Park stanowy Black Moshannon

Park stanowy Black Moshannonpark stanowy o powierzchni 1374 ha, zlokalizowany w hrabstwie Centre w Pensylwanii, w Stanach Zjednoczonych. Otacza Czarne Jezioro Moshannon (Black Moshannon Lake), powstałe w wyniku wybudowania tamy na rzece Black Moshannon Creek, będącej dopływem rzeki Moshannon Creek. Od nazwy tej rzeki pochodzi nazwa parku i jeziora. Zlokalizowany na zachód od pasma górskiego Allegheny, 14 kilometrów od miejscowości Philipsburg. Większość obszaru parku otacza Stanowy Las Moshannon (Moshannon State Forest). Bagno znajdujące się w parku to naturalne środowisko dla wielu zwierząt i roślin. Flora obejmuje rośliny mięsożerne, storczyki i gatunki mokradłowe, zazwyczaj występujące bardziej na północ, m.in. turzyce, wełnianki i krzewinki z rodziny wrzosowatych. Największy teren podmokły w Pensylwanii[5], został umieszczony przez Biuro Parków Pensylwanii (Pennsylvania Bureau of Parks) na liście „Dwudziestu Parków Stanowych, które trzeba zobaczyć”.

Park stanowy Black Moshannon[1]
Ilustracja
Widok na bagno i jezioro w Parku stanowym Black Moshannon
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Pensylwania

Data utworzenia

1937[2]

Powierzchnia

1 374 ha[3]

Odwiedzający

około 350 000 (w 2001 roku)[4].

Położenie na mapie Pensylwanii
Mapa konturowa Pensylwanii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Park stanowy Black Moshannon”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Park stanowy Black Moshannon”
40,8983°N 78,0564°W/40,898300 -78,056400
Strona internetowa

Teren Parku od dawna wykorzystywany jest do celów przemysłowych, zarobkowych i rekreacyjnych. Senekowie łowili tutaj ryby i polowali. Osadnicy z Europy przystosowali część terenów pod uprawy rolne, wycinając ogromne połacie lasu pierwotnego sosny wejmutki i choiny kanadyjskiej w celu zaspokojenia potrzeb obywateli pod koniec pierwszej dekady XIX wieku. Park powstał na terenach w dużej mierze zniszczonych przez pożary już po erze ścinania pierwotnego lasu. Lasy zostały odnowione przez Cywilny Korpus Rezerwatowy (Civilian Conservation Corps) podczas wielkiego kryzysu w latach 30. XX wieku. Wiele budynków wybudowanych wtedy przez Korpus stoi w Parku do dzisiaj; są one wpisane do Krajowego Rejestru Miejsc Historycznych (National Register of Historic Places) w trzech historycznych dzielnicach.

Tereny Parku przez cały rok są udostępnione do celów rekreacyjnych; znajduje się tam rozległa sieć szlaków pieszych i rowerowych, można też podziwiać bagienne tereny Parku. Na jego terenie znajduje się Ważny Ptasi Obszar nr 33 (Important Bird Area #33); odnotowano tam występowanie 175 różnych gatunków ptaków. Jest siedliskiem dla wielu gatunków roślin i zwierząt ze względu na swoje położenie na płaskowyżu Allegheny; jezioro położone jest na wysokości 580 m n.p.m. Duży obszar Parku jest udostępniony dla myśliwych; na jeziorze i w zatoczce można łowić ryby, żeglować i pływać. W zimie popularne na tym obszarze są biegi narciarskie; w latach 1967-1982 znajdowała się tu także narciarska trasa zjazdowa. Dużo ludzi przyjeżdża tu na pikniki i campingi; czynnie działa Grupa Przyjaciół Parku stanowego Black Moshannon (Friends of Black Moshannon State Park), która promuje Park i wszystkie zajęcia rekreacyjne z nim związane.

Historia

edytuj

Rdzenni Amerykanie

edytuj
 
Jezioro, zatoczka oraz Park stanowy Black Moshannon

Ludzie zamieszkiwali tereny dzisiejszej Pensylwanii już 10 000 lat p.n.e. Pierwsi osadnicy byli koczowniczymi myśliwymi znanymi głównie z wyrabianych przez siebie narzędzi kamiennych[6][7]. Ludy zbieracko-łowieckie z okresu archaicznego, trwającego na tych terenach od 7 000 r. p.n.e. do 1 000 r. p.n.e., używały bardziej wyrafinowanych i różnorodnych kamiennych artefaktów. Okres leśniczy, trwający od 1 000 r. p.n.e. do 1 500 r. n.e, charakteryzował się stopniowym odejściem od koczowniczego trybu życia i zakładaniem wiosek, a także rozwojem ogrodnictwa i upraw. Archeologiczne znaleziska pochodzące z tych czasów to przede wszystkim wiele rodzajów wyrobów ceramicznych, tumulusy, łuki, strzały i wyroby ozdobne[6].

Zatoka Black Moshannon znajduje się w dorzeczu rzeki West Branch Susquehanna, którego pierwszymi mieszkańcami byli członkowie irokeskiego plemienia Susquehannocks. Było to społeczeństwo matriarchalne, żyjące w długich domach otoczonych palisadami. Członkowie plemienia zostali zdziesiątkowani przez choroby i wojnę z pięcioma plemionami Irokezów. Do 1675 roku plemię przestało istnieć; część jego członków zmarła, część wyemigrowała, a część została wcielona do innych plemion[7][8].

Po tych wydarzeniach tereny dorzecza były pod całkowitą kontrolą Irokezów[7]. Mieszkali oni w długich domach, głównie na terenach dzisiejszego Nowego Jorku; utworzyli silną konfederację, dzięki której mogli kontrolować swe terytorium[7]. Aby zasiedlić opustoszałe po upadku plemienia Susquehannocks tereny dorzecza, przesiedlono ze wschodu część plemion irokeskich, w tym delawarów[7].

Plemię Seneków, jako członek konfederacji Irokezów, osiedliło się w pobliżu jeziora; żyło tam wówczas dużo bobrów. Wraz z innymi plemionami, w tym także delawarami, żyli na tych terenach - polowali, łowili ryby i handlowali w tym regionie[2][7]. Wielka Ścieżka Shamokin (Great Shamokin Path), ówczesna główna droga łącząca dorzecza rzek Susquehanna i Allegheny, przechodzi przez zatoczkę w brodzie kilka mil w dół rzeki od terenów Parku; na nich samych nie odkryto jednak żadnych szlaków rdzennej ludności[8]. Na długości 1,6 kilometra przez park przebiega Indiański Szlak, wykorzystywany do wycieczek pieszych i narciarstwa biegowego; przypomina on nieco historyczne szlaki tubylców, gdyż znajduje się w lesie; rosną tam dęby i sosny, występują także polany oraz głogi w zagajnikach[9][10].

Podczas wojny o panowanie w Ameryce Północnej (1754–1763) wielu rdzennych Amerykanów wyemigrowało na zachód do dorzecza rzeki Ohio[11]. 5 listopada 1768 r. Brytyjczycy „nabyli” od Irokezów na mocy traktatu o Fort Stanwix, teren, który obecnie jest parkiem stanowym Black Moshannon[12]. Po wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych rdzenni Amerykanie prawie całkowicie opuścili Pensylwanię[11].

Chociaż w Parku Stanowym Black Moshannon nie ma znanych stanowisk archeologicznych, nazwa Moshannon pochodzi od terminu Lenape (Delawarowie) oznaczającego Moshannon i Black Moshannon Creeks, co oznacza „miejsce nad rzeką łosia”[13][14]. Nazwa „Black Moshannon” odnosi się do ciemnego koloru wody, będącego wynikiem garbników roślinnych (taniny) z tutejszej roślinności i torfowiska[15].

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Przypisy

edytuj
  1. Black Moshannon State Park
  2. a b Black Moshannon State Park: History. Pennsylvania Department of Conservation and Natural Resources. [dostęp 2006-10-28]. (ang.).
  3. Appendix 9-13. State of Pennsylvania. [dostęp 2009-10-04]. (ang.).
  4. John Young: Hike Pennsylvania: An Atlas of Pennsylvania's Greatest Hiking Adventures.. The Globe Pequot Press, 2001. ISBN 0-7627-0924-3.
  5. Twenty Must-See Pennsylvania State Parks. Pennsylvania Department of Conservation and Natural Resources. [dostęp 2007-08-08]. (ang.).
  6. a b Kent, Barry C.; Smith III, Ira F.; McCann, Catherine (Editors): Foundations of Pennsylvania Prehistory. Harrisburg, Pennsylvania: Commonwealth of Pennsylvania, The Pennsylvania Historical and Museum Commission, 1971.
  7. a b c d e f Paul A. W. Wallace: Indians in Pennsylvania. Harrisburg, Pennsylvania: Commonwealth of Pennsylvania, The Pennsylvania Historical and Museum Commission. ISBN 978-0892710171.
    Uwaga: Aby dowiedzieć się więcej o historii rdzennych amerykanów na tych terenach, zobacz: Chapter I. Aboriginal Occupation. W: John Franklin Meginness: History of Lycoming County, Pennsylvania: including its aboriginal history; the colonial and revolutionary periods; early settlement and subsequent growth; organization and civil administration; the legal and medical professions; internal improvement; past and present history of Williamsport; manufacturing and lumber interests; religious, educational, and social development; geology and agriculture; military record; sketches of boroughs, townships, and villages; portraits and biographies of pioneers and representative citizens, etc. etc.. Chicago, Illinois: Brown, Runk & Co, 1892. ISBN 0-7884-0428-8. [dostęp 2008-06-17]. Uwaga: ISBN dotyczy wydania przedrukowanego w 1996 roku, adres URL odnosi się do zeskanowanej wersji z 1892 roku.
  8. a b Paul A. W. Wallace: Indian Paths of Pennsylvania. Wyd. czwarte. Harrisburg, Pennsylvania: Pennsylvania Historical and Museum Commission, 1987, s. 66-72. ISBN 0-89271-090-X.
  9. Gary Thornbloom: Going Where the Snow Is. Pennsylvania Sierra Club. [dostęp 2008-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 października 2008)]. (ang.).
  10. Black Moshannon State Park: Trails. Pennsylvania Department of Conservation and Natural Resources. [dostęp 2008-01-08]. (ang.).
  11. a b History of Lycoming Co. PA edited by John F. Meginness; ©1892 [online], www.usgennet.org [dostęp 2023-02-06].
  12. Wallace, Paul A.W. (1998) [1987]. Indian Paths of Pennsylvania (Fourth Printing ed.). Harrisburg, Pennsylvania: Pennsylvania Historical and Museum Commission. pp. 66–72. ISBN 0-89271-090-X.
  13. Brinton, Daniel G.; Denke, C.F.; Anthony, Albert (2009). A Lenâpé – English Dictionary. Biblio Bazaar. p. 86. ISBN 978-1-103-14922-3.
  14. Donehoo, Dr. George P. (1999) [1928]. A History of the Indian Villages and Place Names in Pennsylvania (Second Reprint ed.). Lewisburg, Pennsylvania: Wennawoods Publishing. p. 290. ISBN 1-889037-11-7.
  15. PA DCNR - Black Moshannon State Park [online], web.archive.org, 3 lipca 2017 [dostęp 2023-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-03].