Pereżyry

wieś na Białorusi, w rejonie wołożyńskim obwodu mińskiego

Pereżyry (biał. Пярэжары; ros. Пережары) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, w sielsowiecie Raków.

Pereżyry
Пярэжары
Ilustracja
przydrożna kapliczka (1930)
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

wołożyński

Sielsowiet

Raków

Populacja (2019)
• liczba ludności


90

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pereżyry”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pereżyry”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pereżyry”
Ziemia53°57′40″N 26°58′41″E/53,961111 26,978056

Historia edytuj

W czasach zaborów wieś i folwark w gminie Raków, w powiecie mińskim, w guberni mińskiej Imperium Rosyjskiego[1]

W latach 1921–1945 wieś i majątek (wcześniej folwark) leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie stołpeckim, a od 1927 w powiecie mołodeckim, w gminie Raków[2].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:

  • majątek – 38 osób, 17 było wyznania rzymskokatolickiego a 21 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 9 budynków mieszkalnych[3]. W 1931 w 2 domach zamieszkiwało 19 osób[4].
  • wieś – 270 osób, 32 były wyznania rzymskokatolickiego a 238 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 51 budynków mieszkalnych[3]. W 1931 w 53 domach zamieszkiwały 322 osoby[4].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Rakowie. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Rakowie i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Rakowie[5].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[6][7]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[8].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Uwagi edytuj

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy edytuj

  1. Pereżyry, wieś i folwark, powiat miński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 10.
  2. Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472.
  3. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 1, 1924, s. 77.
  4. a b Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 30.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1260.
  6. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  7. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
  8. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.

Linki zewnętrzne edytuj