Pertyoideae

*Pertyoideae*
	; Ainsliaea apiculata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Pertyoideae
	Nazwa systematyczna
	Pertyoideae Panero & V.A.Funk
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pertyoideae – podrodzina w obrębie astrowatych (Asteraceae). W ujęciu Panero i Funk z 2002^[4] oraz późniejszych aktualizacjach tej klasyfikacji astrowatych^[5]^[6], jest to najstarsza z podrodzin astrowatych z centrum występowania poza kontynentami amerykańskimi^[6].

Obejmuje jedno plemię Pertyeae z 4 rodzajami i 99 gatunkami^[3]. Przedstawiciele podrodziny występują w Azji wschodniej i południowo-wschodniej (na zachodzie po Afganistan)^[2]. Najbardziej bogate w gatunki są rodzaje: Ainsliaea (69 gatunków) i Pertya (28)^[3].

Rośliny bez soku mlecznego^[7].

Morfologia edytuj

Pokrój: Wieloletnie rośliny zielne, ale też krzewy i pnącza, nagie lub owłosione^[4].
Liście: Pojedyncze, skrętoległe lub skupione w rozetę przyziemną albo tworzącą się w środkowej części pędu, krótko- lub długoogonkowe, z blaszką różnych kształtów – od zaokrąglonej do równowąskiej, całobrzegą lub ząbkowaną. Użyłkowanie zwykle w postaci 3–5 wiązek głównych, rzadziej pierzaste^[4].
Kwiaty: Zebrane w pojedyncze koszyczki lub tworzące kwiatostany złożone – kłosowate, groniaste lub wiechowate. Okrywy walcowate do dzwonkowatych, z listkami w 3–8 rzędach, zewnętrzne jajowatolancetowate, wewnętrzne wąskolancetowate, zaostrzone, zwykle krótko owłosione, rzadziej nagie. Kwiaty w koszyczkach zwykle nieliczne, czasem pojedyncze, obupłciowe. Korona promienista, z 5 płatkami zrośniętymi tylko u nasady, biała, różowa do czerwonej. Szyjka słupka cienka, rozwidlona, ale z krótkimi ramionami^[4].
Owoce: Walcowate i żebrowane niełupki, nagie lub owłosione. Puch kielichowy w postaci szorstkich ości (u Pertya pierzasty)^[4].

Systematyka edytuj

Pierwotnie podrodzina wyróżniona została przez Panero i Funk w 2002 i usytuowana na gradzie ewolucyjnym astrowatych jako kolejny klad od niego oddzielony po szeroko ujmowanej podrodzinie Carduoideae^[4]. Pozycja ta uległa zmianie i Pertyoideae umieszczone zostały w pozycji bazalnej względem gradu tworzonego przez kolejno oddzielające się trzy klady plemion wcześniej łączonych jako Carduoideae, a ze względu na relacje, rozdzielonych na trzy kolejne podrodziny^[6].

Pozycja systematyczna^[2]^[6]

astrowate

Barnadesioideae

Famatinanthoideae

	Stifftioideae

	Mutisioideae

	Wunderlichioideae

	Gochnatioideae

Pertyoideae

	Corymbioideae

	Asteroideae

Podział systematyczny podrodziny^[3]

Plemię Pertyeae Panero & V.A.Funk

Ainsliaea DC.
Catamixis Thomson
Macroclinidium Maxim.
Pertya Sch.Bip.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-08] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-08] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Pertyoideae Panero & V.A.Funk. [w:] Compositae. The Global Database [on-line]. The International Compositae Alliance. [dostęp 2022-07-08].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.
↑ B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Mandel, J.R., Dikow, R.B., Siniscalchi, C.M., Thapa, R., Watson, L.E.& Funk, V.A.. A fully resolved backbone phylogeny reveals numerous dispersals and explosive diversifications throughout the history of Asteraceae. „Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A.”. 116, 28, s. 14083–14088, 2019. DOI: 10.1073/pnas.1903871116.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 225, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-08] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-08] (ang.).

[tica-3] Pertyoideae Panero & V.A.Funk. [w:] Compositae. The Global Database [on-line]. The International Compositae Alliance. [dostęp 2022-07-08].

[panero-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.

[metatree-5] B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).

[mandel-6] Mandel, J.R., Dikow, R.B., Siniscalchi, C.M., Thapa, R., Watson, L.E.& Funk, V.A.. A fully resolved backbone phylogeny reveals numerous dispersals and explosive diversifications throughout the history of Asteraceae. „Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A.”. 116, 28, s. 14083–14088, 2019. DOI: 10.1073/pnas.1903871116.

[mabb-7] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 225, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[7]