Pieśni Xoan
Pieśni Xoan (wiet. Hát xoan)[1] – pieśni wykonywane podczas festiwali wiosny w prowincji Phú Thọ w północnym Wietnamie.
W 2011 roku pieśni xoan zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa wymagającego pilnej ochrony UNESCO[2].
Opis edytuj
Pieśni Xoan wykonywane są w pierwszych dwóch miesiącach roku księżycowego ku czci królów Hùng i duchów opiekuńczych wiosek, także w intencji obfitych zbiorów, dobrego zdrowia i szczęścia[3]. Śpiewaniu pieśni towarzyszy taniec i akompaniament bębnów[4].
Pieśniarze zrzeszeni są w towarzystwa śpiewacze phường, którym przewodniczy trùm[3]. Śpiewacy nazywani są kép a śpiewaczki đào[3]. Pieśniarze – w grupach 10–15 osób[4] – wykonują pieśni xoan w miejscach kultu religijnego, świątyniach i sanktuariach oraz podczas lokalnych obchodów święta wiosny[3]. Podczas festiwalu wiosny, śpiewa się najpierw pieśni ku czci królów, duchów opiekuńczych i osób zasłużonych dla wioski[3]. Następnie wykonywane są pieśni rytualne – czternaście różnych melodii quả cách wyrażających zachwyt nad przyrodą, ludźmi, życiem oraz nawiązujących do wydarzeń historycznych (Tràng Mai cách i Hồi liên cách)[3]. Na końcu śpiewa się pieśni o miłości, szczęściu, a do pieśniarzy dołączają mieszkańcy wiosek (mó cá, xin huê czy bỏ bộ)[3]. Charakterystycznym dla śpiewu xoan jest konsonans kwarty między śpiewakami i instrumentalistami wybijającymi rytm na bambusowych idiofonach phách, małych bębenkach chầu i dużych bębnach[3].
Sztuka śpiewu pieśni Xoan jest zagrożona z powodu malejącej liczby wykonawców i starzenia się śpiewaków[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Xoan pochodzi od xuân oznaczającego wiosnę; patrz Terry E. Miller, Sean Williams: The Garland Handbook of Southeast Asian Music. Psychology Press, 2008, s. 265. ISBN 978-0-415-96075-5. [dostęp 2014-01-03]. (ang.).
- ↑ UNESCO ICH: Xoan singing of Phú Thọ Province, Viet Nam. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i UNESCO: NOMINATION FILE NO. 00538 FOR INSCRIPTION ON THE LIST OF INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE IN NEED OF URGENT SAFEGUARDING IN 2011. [dostęp 2014-01-03]. (ang.).
- ↑ a b Terry E. Miller, Sean Williams: The Garland Handbook of Southeast Asian Music. Psychology Press, 2008, s. 265. ISBN 978-0-415-96075-5. [dostęp 2014-01-03]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Vietnam National Administration of Tourism: Xoan singing in Phu Tho Province (Intangible cultural heritage). [dostęp 2014-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-03)]. (ang.).