Pinus maximartinezii

Pinus maximartinezii Rzed. – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w środkowym Meksyku, na południu stanu Zacatecas.

Pinus maximartinezii
Ilustracja
Okaz w ogrodzie botanicznym Uniwersytetu Kalifornijskiego
Systematyka[1][2][3]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Rodzaj

sosna

Gatunek

P. maximartinezii

Nazwa systematyczna
Pinus maximartinezii Rzed.
Ciencia (Mexico) 23:17, t. 2. 1964
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Morfologia

edytuj
Pokrój
Drzewo o szerokiej koronie, z nieregularnymi gałęziami.
Pień
Osiąga 16 m wysokości, 40 cm średnicy. Kora blado brązowa i gładka u młodych drzew, z czasem łuskowata, szarobrązowa.
Liście
Igły osadzone po 5 na krótkopędach, niebieskozielone. Osiągają 6–12 cm długości, 0,8–1 mm grubości.
Szyszki
Szyszki żeńskie duże, zwisające, jajowato-cylindryczne, o długości 14–23(26) cm, szerokości 10–12 cm, po otwarciu 11–14 cm. Początkowo zielone, dojrzewając brązowieją. Ważą do 2 kg. Nasiona bardzo duże, o długości 22–26 mm, ze skrzydełkiem długości 1–2 mm.

Biologia i ekologia

edytuj
 
Pinus maximartinezii w uprawie doniczkowej

Drzewo wiatropylne. Szyszki nasienne dojrzewają w sierpniu, w 27 lub 28 miesięcy od zapylenia. Jedna wiązka przewodząca w liściu. Siewki wykształcają do 24 liścieni.

Jedyna populacja występuje w górskich suchych lasach na wysokości 1900–2200 m n.p.m.[5].

Nasiona rozsiewane są przez ptaki.

Systematyka i zmienność

edytuj

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[6]:

  • podrodzaj Strobus
    • sekcja Parrya
      • podsekcja Cembroides
        • gatunek P. maximartinezii

Pinus maximartinezii jest najbliżej spokrewniona z Pinus pinceana i Pinus rzedowskii[5].

Zagrożenia

edytuj

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia EN (endangered), czyli jest gatunkiem zagrożonym, o wysokim ryzyku wymarcia w niedalekiej przyszłości[4].

Zastosowanie

edytuj

Jadalne nasiona były zbierane jako pożywienie i sprzedawane w Meksyku na lokalnym rynku. Szyszki są sprzedawane i używane w celach dekoracyjnych.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  4. a b A. Farjon, Pinus maximartinezii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-09-07] (ang.).
  5. a b Christopher J. Earle: Pinus maximartinezii. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).
  6. Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).