Wikipedia

Pinus yunnanensis

Pinus yunnanensis Franch. – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Pinus yunnanensis występuje w Chinach (Kuangsi, Kuejczou, Syczuan, Junnan)[5]. W prowincji Syczuan rośnie razem z P. tabuliformis, w zachodniej Mjanmie występuje z P. kesiya - jej zasięg poszerza się, w związku z wycinaniem konkurencyjnych lasów liściastych[6].

Pinus yunnanensis
Ilustracja
Systematyka[1][2][3]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Rodzaj

sosna

Gatunek

P. yunnanensis

Nazwa systematyczna
Pinus yunnanensis Franch.
J. Bot. (Morot). 13: 253. 1899.
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Nasiona P. yunnanensis.

Morfologia edytuj

Pokrój
Drzewa, rzadko krzewy.
Pień
Kora brązowoszara, podłużnie spękana, łuszcząca się. Gałązki grube, rudobrązowe
Liście
Igły zebrane po 2–3 na krótkopędzie, o długości 15–20(30)[6] i grubości 1–1,2 mm[5]. Rzędy aparatów szparkowych widoczne na wszystkich stronach liścia.
Szyszki
Szyszki żeńskie jasnobrązowe, o długości 3–7(10) cm. Wyrastają w grupach po 2–5, osadzone na krótkich szypułkach. Łuski nasienne od środka purpurowobrązowe. Apofyza z piramidką zakończoną krótkim kolcem. Nasiona brązowe, o długości 4–5 mm, opatrzone skrzydełkiem o długości 1,2–1,4 cm.

Biologia i ekologia edytuj

Dwie wiązki przewodzące w liściu, 4–5 przewodów żywicznych (środkowe i brzegowe).

Pochewki liściowe trwałe[5]. Pędy przyrastają w trakcie jednego sezonu nawet do 35 cm długości. Pylenie następuje od kwietnia do maja. Szyszki nasienne otwierają się podczas drugiego lata wzrostu.

Rośnie na wysokościach 600–3000[6] (400–3100[5]) m n.p.m.

Systematyka i zmienność edytuj

Synonimy: P. insularis var. yunnanensis (Franch.) Silba 1984, P. yunnanensis var. tenuifolia Cheng & Law 1975, P. insularis var. tenuifolia (Cheng & Law) Silba 1990, P. tabulaeformis var. yunnanensis (Franchet) Shaw.

ozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[7]:

  • podrodzaj Pinus
    • sekcja Pinus
      • podsekcja Pinus
        • gatunek P. yunnanensis

Gatunek blisko spokrewniony z P. tabuliformis, P. kesiya, P. hwangshanensis, P. taiwanensis i P. thunbergii[6].

Wyróżnia się trzy odmiany[5]:

  • Pinus yunnanensis var. pygmaea (Hsüeh) Hsüeh – krzewy, igły długości 7–13 cm,
  • Pinus yunnanensis var. tenuifolia W. C. Cheng & Y. W. Law – drzewa, igły o długości do 30 cm i średnicy mniejszej niż 1mm, zwisające,
  • Pinus yunnanensis var. yunnanensis – drzewa, igły o długości do 30 cm i średnicy ok. 1,2 mm, wcale lub lekko zwisające.

Zagrożenia edytuj

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LC (least concern), czyli jest gatunkiem o niższym ryzyku wyginięcia[4].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  4. ↑ a b A. Farjon, T. Christian, K. Rushforth, Pinus yunnanensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2011-08-25] (ang.).
  5. ↑ a b c d e Wu i Raven, 1999, Pinus yunnanensis.
  6. ↑ a b c d Christopher J. Earle: Pinus yunnanensis. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2011-08-25]. (ang.).
  7. ↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2011-08-25]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pinus_yunnanensis&oldid=72327862”