Pjetër Gjoka

aktor albański

Pjetër Gjoka (ur. 3 sierpnia 1912 w Ulcinju, w Czarnogórze, zm. 2 maja 1982 w Gjirokastrze[1]) – albański aktor, reżyser, wokalista (tenor) i dziennikarz.

Pjetër Gjoka
Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1912
Ulcinj, Czarnogóra

Data i miejsce śmierci

2 maja 1982
Gjirokastra, Albania

Zawód

aktor
wokalista
reżyser

Lata aktywności

od 1935

Zespół artystyczny
Teatr Ludowy
Odznaczenia
Artysta Ludu (Albania)

Życiorys

edytuj

W roku 1915 przeniósł się wraz z rodziną z Czarnogóry do Szkodry[2]. W szkole interesował się teatrem, po raz pierwszy wystąpił na scenie szkolnej w 1930 roku w dramacie Dy princa dhe një vashë[3]. Jeszcze bardziej interesował go sport. W 1933 wziął udział w Olimpiadzie Bałkańskiej w Atenach, w konkursie skoku w dal, a przez wiele lat jego wynik z tych zawodów był rekordem kraju.

Od 1935 roku śpiewał w zespole „Scuola Cantorum”, towarzyszył Tefcie Tashko w czasie jej występów w Szkodrze w 1936 roku[4]. Wkrótce potem całkowicie poświęcił się teatrowi. Przekonał go do tego sukces, jaki odniósł spektakl Powrót Skanderbega, w którym grał główną rolę, a który został zaprezentowany na scenie w kinie National w Tiranie[1]. W latach 30. był jednym z najbardziej znanych aktorów albańskich, występując z zespołami amatorskimi działającymi w Szkodrze i Tiranie[2].

W czasie wojny prawdopodobnie pracował jako nauczyciel. W grudniu 1944 r. zubożały w czasie wojny Gjoka podjął pracę w czasopiśmie Koha e re (Nowe Czasy). 1 września 1946 pojawił się na scenie Teatru Wojskowego (Teatri e Ushtrise), a w 1947 r. wśród aktorów Teatru Ludowego w Tiranie[1]. Zasłynął w sztukach dramaturgów albańskich, ale także w roli Hamleta czy molierowskiego Świętoszka. W 1961 za wybitne osiągnięcia zawodowe został wyróżniony tytułem „Artist i Popullit” (Artysta Ludu)[2][4]. W tym czasie coraz częściej zajmował się reżyserowaniem spektakli teatralnych.

Karierę filmową rozpoczął od udziału w koprodukcji albańsko-radzieckiej – filmie Skanderbeg. Wystąpił potem jeszcze w ośmiu filmach fabularnych. Osobnym polem jego aktywności było przygotowywanie audycji teatru radiowego i moderowanie amatorskich grup teatralnych. Choroba dosięgła go na planie filmu I treti, realizowanego w 1978 r. Po operacji, którą przeszedł we Włoszech powrócił do kraju i ponownie na scenę. Ostatnią swoją rolę przygotowywał wraz z zespołem Teatru Zawodowego w Gjirokastrze. Zmarł, zanim doszło do premiery.

W 2010 został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Szkodry[3]. Miał syna Gjovalina Gjokę, który także został aktorem.

Role filmowe

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Aktori Pjeter Gjoka (1912-1982) [online], aktoretshqiptare.info [dostęp 2021-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-31] (alb.).
  2. a b c Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 101-102. ISBN 978-99943-1-456-0. (alb.).
  3. a b Pjetër Gjoka [online], shkodradaily.com, 9 lipca 2014 [dostęp 2017-01-29] (alb.).
  4. a b Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 854-855. (alb.).

Bibliografia

edytuj