Plebiscyt pocztowy w Australii w 2017 roku
Plebiscyt pocztowy w Australii w 2017 roku – ogólnonarodowe głosowanie (quasi-referendum), przeprowadzone drogą pocztową wśród wszystkich obywateli Australii, posiadających federalne czynne prawo wyborcze, w dniach od 12 września do 7 listopada 2017[1]. Pytanie plebiscytowe dotyczyło dopuszczalności zawierania małżeństw przez pary jednopłciowe. Poparcie dla legalizacji takich małżeństw wyraziło 61,6% głosujących, 38,4% było przeciwnego zdania, zaś 0,29% głosów uznano za nieważne[2].
Okoliczności przeprowadzenia głosowaniaEdytuj
Wcześniejszy stan prawnyEdytuj
Od 2004 obowiązująca w całej Australii, na mocy prawa federalnego, definicja małżeństwa wyraźnie stwierdzała, iż małżeństwo jest związkiem kobiety i mężczyzny[3]. Według stanu prawnego na moment rozpisania plebiscytu, związki homoseksualne mogły być traktowane jako tzw. związki de facto, to jest związki nieformalne, które w pewnych sytuacjach mogą korzystać z uznania przez władze państwowe, jednak po spełnieniu określonych warunków, np. wykazaniu trwałego charakteru związku, wspólnego zamieszkania, wspólnej własności, a nawet istniejącego pożycia seksualnego[4]. Stany i terytoria mogły dopuszczać w swoim ustawodawstwie rejestrację takich związków pod określonymi warunkami, jednak nie w każdym z nich było to możliwie[4].
Przygotowania do plebiscytuEdytuj
Pierwotnie planowane było przeprowadzenie głosowania obywateli w sprawie legalizacji małżeństw homoseksualnych w formie klasycznego referendum, co w warunkach australijskich oznaczałoby również obowiązek udziału pod karą grzywny. Projekt ustawy w tej sprawie został przyjęty przez Izbę Reprezentantów stosunkiem głosów 76:67 w dniu 20 października 2016[5], jednak 7 listopada tego samego roku Senat odrzucił projekt w całości stosunkiem głosów 33:29[6]. Ugrupowania, które sprzeciwiały się temu projektowi, przede wszystkim Australijska Partia Pracy (ALP) i Australijscy Zieloni, co do meritum popierały legalizację małżeństw homoseksualnych. Stały jednakże na stanowisku, iż parlament może zdecydować o tym samodzielnie, bez wzywania obywateli do urn. Co więcej, partie te postrzegały przedmiotową kwestię jako zagadnienie z dziedziny podstawowych praw i wolności obywatelskich, które nie powinny być przedmiotem referendum, gdyż wynikają bezpośrednio z praw człowieka. Obawiano się także, iż kampania referendalna stworzy okazję do publicznego prezentowania postaw homofobicznych[6].
W tej sytuacji wśród polityków rządzącej Koalicji narodził się pomysł, aby przeprowadzić głosowanie w formie niewiążącego prawnie i nieobowiązkowego pod względem udziału plebiscytu pocztowego[7]. Na początku sierpnia 2017 rząd federalny ogłosił, iż zdecyduje się na takie rozwiązanie, jeśli parlament po raz kolejny odmówi zgody na zwykłe referendum[8]. Zgodnie z przewidywaniami, w głosowaniu przeprowadzonym 9 sierpnia Senat ponownie nie przyjął propozycji w tej sprawie[9]. W tej sytuacji rząd rozpoczął przygotowania do głosowania pocztowego, powierzając rolę koordynacyjną w tej sprawie Australijskiemu Biuru Statystycznemu, co nie wymagało zgody wyrażonej w ustawie[10]. Łączny koszt przeprowadzenia plebiscytu oszacowano na 122 mln dolarów australijskich[8].
Organizacja plebiscytuEdytuj
Kalendarz czynnościEdytuj
- 24 sierpnia 2017 był ostatnim dniem, w którym obywatele mogli uzupełnić lub zaktualizować swoje dane w rejestrze wyborców[1]; o prawie udziału w plebiscycie oraz adresie, pod który wysłany został zestawy plebiscytowy, decydował stan rejestru na ten dzień.
- 12 września 2017 rozpoczął się dwutygodniowy proces wysyłki do wszystkich osób ujętych w rejestrze wyborców zestawów plebiscytowych[1], składających się z karty do głosowania, instrukcji jej prawidłowego wypełnienia oraz koperty zwrotnej z opłatą pocztową przeniesioną na odbiorcę.
- 25 września 2017 rozpoczęło się przyjmowanie zamówień na zestawy zastępcze (w miejsce zagubionych lub zniszczonych), otwarto również możliwość zastępczego głosowania internetowego lub telefonicznego[1].
- 20 października 2017 zakończyły się procedury związane z zestawami zastępczymi i głosowaniem zastępczym[1].
- 27 października 2017 przypadał zalecany ostateczny dzień wysyłania wypełnionych kart do głosowania przez wyborców, tak aby dotarły one na czas[1].
- 7 listopada 2017 zamknięto przyjmowanie wypełnionych kart – głosy nadesłane po tej dacie uznano za nieważne[1].
- 15 listopada 2017 ogłoszono wyniki.
Pytanie plebiscytoweEdytuj
Pytanie plebiscytowe brzmiało: „Czy prawo powinno zostać zmienione tak, aby zezwolić parom tej samej płci na zawieranie małżeństw (ang. Should the law be changed to allow same-sex couples to marry)?”. Dopuszczalne były tylko odpowiedzi „tak” lub „nie”, dla oddania ważnego głosu należało wybrać jedną z nich[11].
Kampania plebiscytowaEdytuj
Stanowiska partii politycznychEdytuj
Spośród najważniejszych partii politycznych, działających na szczeblu federalnym, tylko Narodowa Partia Australii zachęcała swoich wyborców do oddawania głosów na NIE[12]. Australijska Partia Pracy i Australijscy Zieloni prowadzili kampanię na rzecz głosowania na Tak[13][14]. Liberalna Partia Australii, główna partia koalicji rządzącej, nie zajęła stanowiska jako całość. Ugrupowanie to zobowiązało się, iż uszanuje decyzję większości obywateli, natomiast w czasie kampanii jego politycy mogli wypowiadać się zgodnie z własnym sumieniem. W praktyce jej bardziej centrowe skrzydło, na czele z premierem Malcolmem Turnbullem[15], zajęło stanowisko na Tak, natomiast bardziej konserwatywne środowiska w partii, z politykami takimi jak były premier Tony Abbott, były przeciwko zmianom[16]. Również populistyczna partia One Nation dała swoim członkom wolną rękę w tej sprawie, choć jej liderka, Pauline Hanson, opowiedziała się przeciwko legalizacji[17].
Stanowiska związków wyznaniowychEdytuj
Poparcie dla legalizacji małżeństw homoseksualnych wyraziły instytucje reprezentujące m.in. australijskich hinduistów[18], buddystów[18], kwakrów[19] oraz Żydów progresywnych[18]. Przeciwne stanowisko zajęła większość duchowieństwa chrześcijańskiego, w tym anglikańskiego[20], katolickiego[21] i prawosławnego[22], a także imamowie muzułmańscy[23].
Stanowiska znanych AustralijczykówEdytuj
Wśród znanych Australijczyków publicznie popierających legalizację małżeństw homoseksualnych znaleźli się m.in. Cate Blanchett[24], Hugh Jackman[25], Nicole Kidman[26], Kylie Minogue[26] i Sia[27]. Przeciwną opinię wyrazili m.in. sportowiec Israel Folau[28], prawnik David Flint (prywatnie gej)[29] oraz niektórzy emerytowani politycy wysokiego szczebla, m.in. John Howard[30] i Warren Truss[31].
WynikiEdytuj
PodsumowanieEdytuj
W skali całego kraju opcję TAK poparło 7 817 247 osób (61,6% głosujących), zaś opcję NIE 4 873 987 osób (38,4%). Frekwencja wyniosła ok. 79,5%[2]. W każdym ze stanów i terytoriów federalnych została odnotowana większość głosów na TAK. W rozbiciu na jednomandatowe okręgi wyborcze do Izby Reprezentantów, za legalizacją była większość wyborców w 133 okręgach, przeciwny pogląd przeważył w 17 okręgach[2].
Wyniki w stanach i terytoriachEdytuj
stan / terytorium | % głosów na TAK | % głosów na NIE |
---|---|---|
Australia Południowa | 62,5 | 37,5 |
Australia Zachodnia | 63,7 | 36,3 |
Australijskie Terytorium Stołeczne | 74,0 | 26,0 |
Nowa Południowa Walia | 57,8 | 42,2 |
Queensland | 60,7 | 39,3 |
Tasmania | 63,6 | 36,4 |
Terytorium Północne | 60,6 | 39,4 |
Wiktoria | 64,9 | 35,1 |
źródło:[2]
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e f g ABS, Key dates, Australian Marriage Law Postal Survey, 31 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-24] (ang.).
- ↑ a b c d National results – Australian Marriage Law Postal Survey, marriagesurvey.abs.gov.au [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-08] (ang.).
- ↑ Marriage and the Constitution, „Constitution Education Fund Australia”, 11 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ a b Do same-sex couples really have the same rights as married couples?, „Topics” [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ The Marriage Equality Plebiscite Bill Has Passed The House Of Representatives, „BuzzFeed” [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ a b Paul Karp , Marriage equality plebiscite bill voted down in Senate, „The Guardian”, 7 listopada 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Matthew Knott , Peter Dutton working behind the scenes to legislate same-sex marriage before CEO spray, „The Sydney Morning Herald”, 22 marca 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ a b Same-sex marriage 'will be legal by Christmas', „ABC News”, 8 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Same-sex marriage: High Court challenge to be lodged against postal vote, „News” [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Census and Statistics (Statistical Information) Direction 2017, 10 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-10] .
- ↑ ABS, Your postal survey, Australian Marriage Law Postal Survey, 1 września 2017 [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-11] (ang.).
- ↑ Barnaby Joyce: Aussies ‘sick’ of being yelled at, „NewsComAu” [dostęp 2017-11-15] .
- ↑ 'Ridiculous waste of time': Shorten slams PM over same-sex marriage postal vote, „ABC News”, 10 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Choose Love, Vote Yes, „Australian Greens”, 26 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ MALCOLM TURNBULL: I will be voting 'yes' in the same-sex marriage postal vote, „Business Insider” [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Fergus Hunter , Marriage plebiscite: Tony Abbott urges a 'no' vote to reject political correctness and protect religious freedom, „The Sydney Morning Herald”, 9 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ ‘Are they going to implement multiple marriages?’, „NewsComAu” [dostęp 2017-11-15] .
- ↑ a b c Paul Karp , Same-sex marriage debate: conservative Muslims steer clear for fear of backlash, „The Guardian”, 3 września 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Quakers Australia , Marriage Equality Letter .
- ↑ Rachel Browne , Anglican Diocese of Sydney donates $1 million to oppose same-sex marriage, „The Sydney Morning Herald”, 10 października 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Marriage Redefinition will Affect Every Australian: Archbishop Fisher – CAS, www.sydneycatholic.org [dostęp 2017-11-15] .
- ↑ Petition – Speak Up for Marriage, marriage.greekorthodox.org.au [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-21] (ang.).
- ↑ Australian National Imams Council , Marriage from An Islamic Viewpoint [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-22] .
- ↑ Cate Blanchett: ‘Love never hurt anyone’ [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Hugh Jackman , We believe all Australians deserve to be treated equally under the law That's why Deb & I are voting YES #equality and #love! @Deborra_lee, @RealHughJackman, 26 września 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ a b Love is love: the Aussie celebrities supporting marriage equality [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ sia, Sydney! Come support the #EqualityCampaign on 12 September 100% of the proceeds go to @AMEquality ... – Team, @Sia, 2017 [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Folau: I won’t support gay marriage [dostęp 2017-11-15] (ang.).
- ↑ Gay, conservative professor David Flint opposes same-sex marriage, „Mail Online” [dostęp 2017-11-15] .
- ↑ John Howard joins Tony Abbott in campaigning against same-sex marriage, www.theaustralian.com.au [dostęp 2017-11-15] .
- ↑ Liberals and Nationals for Marriage, www.facebook.com [dostęp 2017-11-15] (pol.).