Podwyższenie Krzyża Świętego

Podwyższenia Krzyża Świętego (także: Pańskiego) – święto obchodzone zarówno w Kościele zachodnim, jak i wschodnim, związane z tradycją odnalezienia relikwii krzyża, na którym umarł Jezus Chrystus. Jest on dla chrześcijan największą relikwią. Nabożeństwa ku jego czci sięgają początków chrześcijaństwa.

Podwyższenie Krzyża Świętego (Pańskiego)
ilustracja
Dzień

14 września[a]
27 września[b]

Typ święta

chrześcijańskie

Religie

katolicyzm, prawosławie, anglikanizm

Podobne święta

Znalezienie Krzyża Świętego (Pańskiego)

Święta Helena z Krzyżem – figura na fasadzie wileńskiej katedry

Przed reformą liturgii wrześniowe święto poświęcone było wspomnieniu „podwyższenia” Krzyża, zaś 3 maja cały Kościół czcił pamiątkę jego „znalezienia” (Znalezienie Krzyża Świętego). Papież św. Jan XXIII zniósł święto krzyża Chrystusowego obchodzone 3 maja jako niepotrzebne powtórzenie, a odnowiony kalendarz rzymski jako święto Podwyższenia Krzyża przyjął dzień 14 września. Liturgia Godzin przewiduje w tym dniu odśpiewanie w nieszporach hymnu ku czci Krzyża, Vexilla regis prodeunt.

Znalezienie Krzyża Pańskiego

edytuj

Tradycja przypisuje odnalezienie Krzyża św. Helenie, matce cesarza Konstantyna I Wielkiego, w 326 roku. Relikwie złożone zostały w bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie. Od tamtej pory były uroczyście czczone przez wiernych przybywających z całego świata chrześcijańskiego. Okres ten zakończyło zdobycie Jerozolimy 20 maja 614 roku przez króla perskiego Chosrowa II Parwiza. Persowie zburzyli świątynię a relikwie Krzyża zabrali z Jerozolimy.

W 628 roku cesarz bizantyjski Herakliusz pokonał Persów i odzyskał święte relikwie. Cesarz sam wniósł je uroczyście do Jerozolimy, wchodząc do miasta przez Bramę Złotą. Jak mówi legenda, cesarz niosąc Krzyż ubrany był w drogocenne szaty i nie mógł go udźwignąć, aby wejść do miasta. Dopiero kiedy za poradą biskupa Jerozolimy Zachariasza zdjął bogaty strój i buty, wniósł Krzyż idąc boso aż do odbudowywanej po zniszczeniu Bazyliki.

Obecnie Krzyż Chrystusa (drobne fragmenty) - relikwie Krzyża świętego znajdują się w wielu kościołach świata i Polski[1][2][3].

Osobny artykuł: Krzyż Prawdziwy.


  1. liturgia katolicka według kalendarza gregoriańskiego; liturgia bizantyjska w Rumunii
  2. liturgia prawosławna według kalendarza juliańskiego

Przypisy

edytuj
  1. [https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/09-14a.php3 .:ILG:. - Czytelnia: 14 wrze�nia - Podwy�szenie Krzy�a �wi�tego] [online], brewiarz.pl [dostęp 2023-09-19].
  2. Św. Helena i krzyż [online], Przewodnik Katolicki [dostęp 2023-09-19] (pol.).
  3. Święty Krzyż [online], teologiapolityczna.pl [dostęp 2023-09-19] (pol.).

Bibliografia

edytuj