Pomnik Aleksandra Fredry we Wrocławiu
Pomnik hrabiego Aleksandra Fredry – pomnik znajdujący się we Wrocławiu na południowej pierzei wrocławskiego Rynku.
Pomnik pisarza | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Miejsce | |
Typ obiektu | |
Styl architektoniczny | |
Projektant | |
Fundator | |
Data budowy | |
Data odsłonięcia |
24 października 1897 (Lwów) |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie Wrocławia | |
51,109657°N 17,031299°E/51,109657 17,031299 |
Wygląd
edytujAleksander Fredro odlany z brązu na piaskowcowym cokole pokrytym z trzech stron inskrypcjami siedzi na krześle czy fotelu w czamarze. Poeta trzyma rulon papieru i gęsie pióro.
Historia pomnika
edytujWe Lwowie
edytujPomnik przedstawiający polskiego literata Aleksandra Fredrę został wykonany na zlecenie Lwowskiego Koła Literacko-Artystycznego przez znanego rzeźbiarza Leonarda Marconiego w 1879[1] roku. Uroczystość odsłonięcia pomnika na placu Akademickim (obecnie Prospekt Szewczenki) we Lwowie 24 października 1897 r., zgromadziła wielu dostojników, obecni byli m.in.: marszałek krajowy Stanisław Badeni, namiestnik książę Eustachy Sanguszko, ksiądz arcybiskup Izaak Mikołaj Isakowicz, prezydent Lwowa dr Godzimir Małachowski, przedstawiciele sądu krajowego, izby handlowej, uniwersytetu, politechniki itd. Wieczorem we lwowskim teatrze hr. Skarbka odbyło się przedstawienie „Ślubów panieńskich”.
Po II wojnie światowej Lwów włączono w skład ZSRR, a w 1945 r. w Kijowie delegacja polskiego rządu podpisała protokół dodatkowy do umowy z 1944 r., zawartej między PKWN a rządem Ukraińskiej SRR, który zgodził się wydać polskiemu rządowi polskie, narodowe pomniki znajdujące się w mieście Lwowie, a związane z historią i kulturą wyłącznie polską, i jednocześnie wyraził życzenie pozostawienia pomnika Mickiewicza, który „cieszy się popularnością i miłością wśród narodu ukraińskiego”. Pomnik Fredry przyjechał do Polski w 1946 roku, do Warszawy i został umieszczony w parku Wilanowskim[2].
We Wrocławiu
edytujPomnik początkowo wywieziono do Wilanowa, gdzie znajdował się do 1956 r. O przeniesieniu go do Wrocławia zadecydował fakt, że po wojnie w tym mieście osiedliło się wielu repatriantów ze Lwowa. Wrocław „stał się spadkobiercą i kontynuatorem polskich tradycji naukowych Lwowa”. Ponadto Fredro znał Wrocław; był tu jako „młody kapitan wojsk polskich walczących u boku Napoleona”, a w 1856 r. podobno przyjechał do Wrocławia, gdyż chciał kupić posiadłość w okolicy miasta. Do Wrocławia pomnik przywieziono 15 lipca 1956 r. i uroczyście odsłonięto na południowej pierzei Rynku, w miejscu gdzie niegdyś stał pomnik króla Prus Fryderyka Wilhelma III.
Przypisy
edytuj- ↑ Pomnik Aleksandra Fredry [online], www.przyjaznywroclaw.pl [dostęp 2017-11-19] (pol.).
- ↑ Konarski 2017 ↓, s. 317.
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia Wrocławia, Jan Harasimowicz (red.), Włodzimierz Suleja (red.), Mariola Abkowicz, Wrocław: Wyd. Dolnośląskie, 2006, ISBN 83-7384-561-5, ISBN 978-83-7384-561-9, OCLC 76363702 .
- Andrzej Konarski: 604 zagadki o Wrocławiu. Wrocław: eMKa, 2017.
Linki zewnętrzne
edytuj- Pomnik hr. Aleksandra Fredryna stronie polska-org.pl