Potyczka pod Baranowem
Potyczka pod Baranowem – potyczka stoczona 14 sierpnia 1944 r. pod Baranowem przez 1 Brygadę AL Ziemi Krakowskiej Armii Ludowej przeciw oddziałom armii niemieckiej wspartej kilkoma czołgami[2].
II wojna światowa, front wschodni | |||
Czas |
14–15 sierpnia 1944 | ||
---|---|---|---|
Miejsce |
Baranów i okolica | ||
Terytorium | |||
Przyczyna |
likwidacja Republiki Pińczowskiej | ||
Wynik |
przejście przez brygadę Armii Ludowej linii frontu | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Polski w 1939 | |||
50°24′32″N 20°48′09″E/50,408889 20,802500 |
Przebieg bitwy
edytujNa początku sierpnia 1944 r. Niemcy przystąpili do oczyszczenia z partyzantów zaplecza frontu wschodniego naprzeciw utworzonego przez Armię Czerwoną przyczółka sandomierskiego. Działania te dotyczyły likwidacji oddziałów partyzanckich będących na terenie tzw. Republiki Pińczowskiej. Aby uniknąć rozbicia dowództwo 1 Brygady AL Ziemi Krakowskiej postanowiło opuścić teren Republiki Pińczowskiej i przebić się przez linię frontu radziecko-niemieckiego.
Podążająca na wschód brygada 14 sierpnia 1944 r. w okolicy Baranowa została zaatakowana przez oddziały niemieckie. W trakcie walki Niemcy stracili dwa czołgi, ale ucierpieli też mieszkańcy Baranowa. We wsi oprócz jednego zabitego i kilku poszkodowanych spłonęło 17 domów. W brygadzie AL było pięciu rannych, w tym trzech ciężko. Ranny był między innymi Jan Trzaska, dowódca 5 kompanii.
Następnego dnia rano brygada ruszyła w stronę linii frontu. Przebicie przez linie frontu nastąpiło po nawiązaniu łączności z armią radziecką w okolicach wsi Szklanów. W walce w czasie przebijania zginęło 22 partyzantów[3]. Wśród zabitych byli m.in.: dowódca plutonu Bolesław Bednarz i sanitariuszka Helena Sokołowska, a wśród rannych szef kompanii Jan Zaręba[4]. Pięć dni później brygada przez Oleśnicę i Baranów Sandomierski dotarła do Rzeszowa, gdzie wielu partyzantów wstąpiło do organizowanej Milicji Obywatelskiej. Dowódca brygady płk Franciszek Księżarczyk został równocześnie komendantem MO województwa rzeszowskiego[5].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Piętka 2020 ↓, s. 149.
- ↑ Kozera i Antolski 2002 ↓, s. 169.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 18, 19.
- ↑ Guldon (red.) 1974 ↓, s. 178.
- ↑ Żenczykowski 1990 ↓, s. 78.
Bibliografia
edytuj- Zenon Guldon (red.): Wybór źródeł do dziejów Kielecczyzny. Część II. Kielce: 1974.
- Andrzej Kozera, Zdzisław Antolski: Republika Pińczowska 1944. Kielce: ZPW u Poety, 2002.
- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: MON, 1977.
- Bohdan Piętka: Kłamstwa o historii. Warszawa: 2020.
- Tadeusz Zwolski: Ponidzie. Przewodnik turystyczny. Warszawa: 1971.
- Tadeusz Żenczykowski: Polska Lubelska 1944. Warszawa: 1990.