Powa – lewobrzeżny dopływ Warty, rzeka mająca swoje źródła na Wysoczyźnie Kaliskiej, Równinie Rychwalskiej w okolicach wsi Kosmowo[1] i Smaszew, płynąca prawie południkowo w kierunku północnym przez powiat turecki i koniński. Długość rzeki wynosi 44,2 km, a powierzchnia zlewni 369,5 km². W języku mieszkańców funkcjonują także inne określenia cieku: Struga, Pokrzywka.

Powa
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Rzeka
Długość 44,2 km
Powierzchnia zlewni

369,5 km²

Średni przepływ

1,6 m³/s

Źródło
Miejsce Wysoczyzna Kaliska, Smaszew
Wysokość

120,0 m n.p.m.

Współrzędne

52°01′29″N 18°17′28″E/52,024722 18,291111

Ujście
Recypient Warta
Miejsce

Rumin

Wysokość

80 m n.p.m.

Współrzędne

52°12′34″N 18°11′14″E/52,209444 18,187222

Położenie na mapie powiatu konińskiego
Mapa konturowa powiatu konińskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po prawej znajduje się punkt z opisem „ujście”

Dolina Powy posiada dno o szerokości 200–600 m; jej zbocza są asymetryczne. Jest to rzeka meandrująca z licznymi zakolami i starorzeczami. Cechą charakterystyczną tarasu zalewowego rzeki są płaskie, dość rozległe powierzchnie dna doliny, określone jako równiny torfowe[2]. Na wysokości około 120 m; w górnym biegu dolina Powy jest szeroka, słabo wykształcona, zatorfiona, w dnie doliny liczne stawy (Grzymiszew); powyżej Starego Miasta dolina wąska 0,3–0,5 km, wypełniona torfami[1].

Lewy brzeg u ujścia Powy do Warty był już w czasach prehistorycznych zasiedlony. Wędrowały tędy różne grupy etniczne. Dowodzą tego wykopaliska archeologiczne, prowadzone przez pracowników naukowych Uniwersytetu Poznańskiego i Polskiej Akademii Umiejętności przed drugą wojną światową. Obecnie Badania te są nadal kontynuowane. Muzeum Okręgowe w Koninie od kilku lat prowadzi archeologiczne badania powierzchniowe i wykopaliskowe również na terenie gminy Stare Miasto. [...] Pierwsze społeczności rolnicze pojawiły się na omawianym terenie w trzecim tysiącleciu przed nową erą. Oprócz doliny Warty (Rumin) zasiedlały one również dolinę Powy. [...] Znaczny rozwój osadnictwa obserwujemy dopiero w okresie lat 1200 do 200 przed nową erą. Skupiło się ono głównie w dolinach rzeki Powy i jej dopływów[3].

Dolina Powy jest wykorzystywana rolniczo jako łąki i pastwiska dla zwierząt hodowlanych, jej części są okresowo zalewane podczas wiosennych roztopów i obfitych opadów deszczu. W stromych brzegach Powy spotykane są żeremia bobra.

Pierwotne ujście rzeki do Warty znajdowało się w Koninie. Po wybudowaniu oczyszczalni ścieków dla lewobrzeżnej części miasta przyujściowy odcinek Powy służy do odprowadzania oczyszczonych ścieków z oczyszczalni do Warty. Bieg samej Powy został skierowany na zachód, równolegle do Warty, stąd obecne ujście rzeki znajduje się koło miejscowości Rumin, gdzie uchodzi do Warty sztucznym korytem w 396,1 km jej długości. Sztuczne koryto Powy na przyujściowym odcinku jest obwałowane z obu stron, bezpośrednio przy cieku[4].

W okolicach autostrady A2 na Powie znajduje się zbiornik retencyjny i zapora wodna.

Nad Pową leży Kozia Góra[1].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c PWN. 2014, Słowniki i encyklopedie., Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, OCLC 909102752 [dostęp 2021-06-28].
  2. Program ochrony środowiska miasta Konina. konin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-30)]. Pkt. 2.3. Morfologia i hydrografia
  3. Jan Zendlewicz, Szkice z przeszłości gminy Stare Miasto, 1993.
  4. Strona poświęcona rzece. powa.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

Linki zewnętrzne

edytuj