Powiat Adelnau
Powiat Adelnau (niem. Kreis Adelnau, pol. powiat odolanowski) – niemiecki powiat istniejący w okresie od 1793 do 1919 r. na terenie prowincji południowopruskiej i poznańskiej.
| powiat | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Siedziba | |
| Zarządzający |
Karl Knoll (1909-1919) |
| Powierzchnia |
483 km² |
| Populacja (1910) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
75 os./km² |
| Szczegółowy podział administracyjny | |
| Liczba miast |
3 |
| Liczba gmin |
49 |
Położenie na mapie
| |
Powiat Adelnau utworzono po drugim rozbiorze Polski w 1793 roku w prowincji Prusy Południowe. W latach 1795–1807 powiat odolanowski wchodził w skład departamentu kaliskiego Prus Południowych.
Po pokoju w Tylży w 1807 r. obszar powiatu znalazł się w nowo powstałym Księstwie Warszawskim, ale po kongresie wiedeńskim z 1815 r. ponownie znalazł się w Królestwie Prus. Siedziba powiatu została wówczas wraz z niektórymi instytucjami (sąd powiatowy, kasa powiatowa) przeniesiona do Ostrowa, m.in. dzięki staraniom właściciela tego ostatniego, księcia Antoniego Radziwiłła.
W 1887 r. ze wschodniej części powiatu Adelnau utworzono odrębny powiat Ostrowo.
W 1918 r. w prowincji poznańskiej wybuchło powstanie wielkopolskie przeciwko rządom niemieckim i powiat Adelnau znalazł się pod kontrolą powstańców. Jedynie rejon Sulmierzyc pozostał pod kontrolą niemiecką. W 1919 r. w ramach traktatu wersalskiego terytorium powiatu trafiło do polskiego powiatu odolanowskiego, a w następnym roku Niemcy oddali Polsce kontrolowane do tej pory skrawki powiatu Adelnau[1].
W 1910 r. powiat obejmował 55 gmin o powierzchni 482,67 km² zamieszkanych przez 36.306 osób[2].
Po I wojnie światowej powiat Adelnau wszedł w skład II Rzeczypospolitej jako powiat odolanowski.
Przypisy edytuj
- ↑ Kreis Adelnau [online] [dostęp 2020-06-20] (niem.).
- ↑ Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de [online], www.gemeindeverzeichnis.de [dostęp 2020-06-20].