Proteza naczyniowa
Proteza naczyniowa - jest implantem, czyli wyrobem medycznym, który wprowadza się na stałe do organizmu w celu zastąpienia naturalnego naczynia krwionośnego.
Protezy naczyniowe można podzielić na przeszczepy:
- biologiczne, które mogą być:
- przeszczepem autologicznym (z własnego naczynia pacjenta) - przeszczepem allogenicznym (z naczynia pobranego od innych ludzi) - przeszczepem ksenogenicznym (naczynie pochodzenia odzwierzęcego - najczęściej bydlęce)
- przeszczepy syntetyczne
Syntetyczne protezy naczyniowe wykonane są najczęściej z włókien poliestrowych (np. dakronu). Mogą być wytwarzane techniką tkaną bądź dzianą lub z ciągnionego politetrafluoroetylenu (PTFE, nazwa firmowa Gore-Tex®) o ścianach jednolitych i gładkich.



Pierwszą protezę naczyniową allogenną (aorta pobrana ze zwłok) wszczepił Charles Dubost w 1951[1] a protezę z tworzywa sztucznego w 1958 Michael Ellis DeBakey i metody te od lat 60. XX w. są używane rutynowo w chirurgii naczyniowej[2].
Często stosowane są też protezy naczyniowe biologiczne, takie jak homograft z zastawką tętnicy płucnej lub homograft aortalny zapoczątkowany przez Donalda Rossa w 1966, czy odzwierzęca, np. Contegra® (odcinek cielęcej żyły szyjnej z zastawką)[3][4][5].
Protezy naczyniowe stosuje się głównie w czasie zabiegów operacyjnych dotyczących tętnic, rzadziej żył, w celu ominięcia albo zastąpienia zwężonego, poszerzonego lub niedrożnego odcinka naczynia krwionośnego, oraz np. do wytworzenia przetoki tętniczo-żylnej do przeprowadzania dializ (przetoka dializacyjna).
Protezy naczyniowe z zastawką, lub bez wykorzystywane są także w leczeniu nabytych i wrodzonych wad serca, np. tętniak rozwarstwiający aorty, tetralogia Fallota, podczas rekonstrukcji zwężonej drogi odpływu z prawej komory serca[6], czy operacji Blalocka-Taussig, lub operacji Norwooda do połączenia tętnicy podobojczykowej z tętnicą płucną[5].
-
Schemat operacji Blalock-Taussig – połączenie prawej tętnicy podobojczykowej z prawą tętnicą płucną. A – pierwotne bezpośrednie połączenie. B – połączenie zmodyfikowane z użyciem protezy naczyniowej.
-
Schemat zewnątrzsercowego połączenia w operacji Fontana z użyciem protezy Gore-Tex
-
Wstawka z protezy dakronowej w leczeniu tętniaka aorty brzusznej
-
Przetoka tętniczo-żylna (przetoka dializacyjna) z Gore-Texu do hemodializy
-
Proteza Contegra® przed wszczepieniem w zwężoną drogę odpływu z prawej komory serca
Przypisy
edytuj- ↑ C. Dubost: Resection of an aneurysm of the abdominal aorta. Arch Surg, 64 (1952), pp. 405-408
- ↑ Baylor College of Medicine: DeBakey Surgical Innovations. [dostęp 2017-11-06].
- ↑ D N Ross, J Somerville: Correction of pulmonary atresia with a homograft aortic valve. Lancet. 1966 Dec 31;2(7479):1446-1447. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov. [dostęp 2023-10-17].
- ↑ Anthony A Holmes, Steve Co, Derek G Human,1 Jacques G LeBlanc, and Andrew IM Campbell: The Contegra conduit: Late outcomes in right ventricular outflow tract reconstruction. Ann Pediatr Cardiol. 2012 Jan-Jun; 5(1): 27–33. www.ncbi.nlm.nih.gov. [dostęp 2023-10-17].
- ↑ a b Ana Kea Baudisch: Rekonstruktion des rechtsventrikulären Ausflusstraktes mit dem bovinen klappentragenden Contegra®-Conduit: Mittelfristige Ergebnisse. DISSERTATION 2010. refubium.fu-berlin.de. [dostęp 2024-04-12].
- ↑ W Kuroczynski, C Kampmann, C Martin, M Heinemann, D Pruefer, CF Vahl: Right ventricular outflow tract reconstruction with valved bovine jugular vein conduit. Cardiology Journal, 2010, Vol. 17, No. 6, pp. 574-579 | https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/s-2008-1037908?innerWidth=412&offsetWidth=412&lang=en&device=mobile&id=, access date 2025.03.09, language: English