Przekopnice, tarczowce, nieboraki (Notostraca) – rząd skrzelonogów (Branchiopoda) obejmujący kilkanaście gatunków.

Przekopnice
Notostraca[1]
G. O. Sars, 1867
Ilustracja
Północnoamerykańska przekopnica długowidełkowa (Triops longicaudatus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

skorupiaki

Gromada

skrzelonogi

Rząd

przekopnice

Występowanie

edytuj

Przekopnice to skorupiaki rozprzestrzenione na całej kuli ziemskiej; w Europie Środkowej są reprezentowane przez nieliczne gatunki. Spotyka się je głównie w okolicach podbiegunowych, w strefie umiarkowanej też korzystniejsze dla nich są zazwyczaj niskie temperatury. Silniejsze gatunki (np. przekopnica wiosenna) żyją i rozmnażają się wczesną wiosną, gdy temperatura wody jest jeszcze bardzo niska. Słabsze gatunki (np. przekopnica właściwa) pojawiają się i rozmnażają w mniej korzystnych warunkach, wtedy, gdy nie ma już konkurencji ze strony silniejszych gatunków. Przekopnice występują w zbiornikach okresowo wysychających.

Charakterystyka

edytuj

Są to organizmy zazwyczaj zimnolubne, w strefie umiarkowanej spotykane są głównie wiosną. Zaliczane są do fauny słodkowodnej.

Tułów spłaszczony grzbietobrzusznie, okryty miękkim karapaksem, podzielony jest na wiele segmentów (zazwyczaj 12), z których wyrastają parami odnóża pływne zaopatrzone w listkowate skrzela. Ciało przekopnic osiąga długość od 2–13 cm. Pływają zwrócone brzuszną stroną ku górze, również pełzają i zagrzebują się w mule. W strefie umiarkowanej rozmnażają się partenogenetycznie.

Systematyka

edytuj

Rodzina Triopsidae Keilhack, 1909

rodzaj Lepidurus Leach, 1819
rodzaj Triops Schrank, 1803

Przypisy

edytuj
  1. Notostraca, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

Bibliografia

edytuj