Przewłoka (województwo świętokrzyskie)

wieś w województwie świętokrzyskim

Przewłokawieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Łoniów[6][5].

Przewłoka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

sandomierski

Gmina

Łoniów

Liczba ludności (2011)

161[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-670[4]

Tablice rejestracyjne

TSA

SIMC

0798044[5]

Położenie na mapie gminy Łoniów
Mapa konturowa gminy Łoniów, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Przewłoka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Przewłoka”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Przewłoka”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Przewłoka”
Ziemia50°32′50″N 21°36′46″E/50,547222 21,612778[1]

W latach 1973–1976 w gminie Baranów Sandomierski[7], w latach 1977–1982 w gminie Koprzywnica[8].

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Przewłoka[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0798050 Wikle część wsi

Historia edytuj

Historia wsi sięga XVII w. W rejestrach skarbowych z 1622 r. wymieniona jest jako nowo powstałe osiedle na lewym brzegu Wisły, należące do parafii miechocińskiej[9].

Według słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w 1888 roku Przewłoka[10] należała wówczas do gminy Koprzywnica. Ostatnim dziedzicem folwarku był Bukowski, a przedostatnim Rucki vel Rudzki.

PRZEWŁOKA, wieś nad rzeką Wisłą, powiat sandomierski, gmina i parafia Koprzywnica, odległość od Sandomierza 16 wiorst. Wisła oddziela tu powiat sandomierski od Galicyi. Na obszarze Przewłoki jest jezioro, mające do 30 mórg obszaru, zarosłe trzciną, zamienione w bagno (przed 1860 rokiem). Wieś ma 20 domów, 144 mieszkańców. W 1827 roku było (tu) 20 domów, 123 mieszkańców. W 1885 roku folwark Przewłoka (ma) rozległości mórg 344 (w tym): grunty orne i ogrody mórg 157, łąk mórg 61, pastwisk mórg 25, nieużytków mórg 101; budynków murowanych 1, z drzewa 10; (stosuje się tu) płodozmian 7–polowy. Wieś Przewłoka (to) osad 18 (domostw), z gruntami mórg 83.

Bronisław Chlebowski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego..., t. IX.[11]

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

Geografia edytuj

W XIX-wiecznych dobrach Przewłoka umiejscowione były dwa średniej wielkości jeziora: Słoniawa, Przewłockie – znane nam z oryginalnego opisu Ludwika Wolskiego z 1851 roku[12].

Jeziora w Królestwie Polskiém. (...) Jeziora Gubernii Radomskiéj. (...) Powiat Sandomierski.
Wszystkie jeziora powiatu tego leżą nad samą rzeką Wisłą lub w niewielkiéj od niéj odległości.
(...) Jezioro Słoniawa, w dobrach Przewłoka, położone częścią na płaszczyźnie a częścią w miejscu lesistém. Grunta nadbrzeżne są twarde, urodzajne. Obszerność morgów 30, głębokość stóp 15. Po spadnięciu deszczów ulewnych, lub stopnieniu śniegów na wiosnę, woda cokolwiek podnosi się, jest czysta, słodka, za poruszeniem dna wydaje odór nieprzyjemny, podobny do siarki. Zdaje się, że ma ono podziemną kommunikacyą z rzeką Wisłą, która tylko o pół wiorsty od niego płynie. Ryb w jeziorze tém łowić nie można, gdyż woda jest zarośnięta trzciną i innemi chwastami, i dlatego właściciel żadnych korzyści nie odnosi.
Znajdujące się w tychże dobrach Przewłoka jezioro Przewłockie, obecnie zmieniło się w bagna zarosłe trzciną i chwastami; pod spodem ich jest woda, téj jednak głębokości oznaczyć nie można z przyczyny pływających po niéj kęp zarośli i trzciny. Obszerność wynosi morgów 30. Czy jest rybne, nie wiadomo, gdyż wielkie szuwary, sprawdzić tego nie dozwalają.
(...) Z wyliczenia takowego wypada, że w gubernii radomskiéj jest w ogóle jezior 59, rozległość ich włók 15, morgów 27; w tym: w powiecie sandomierskim jezior 31, rozległość ich włók 11, morgów 7. Wszystko to są jeziora mniejszéj wielkości; największe z nich Kozłowy dół ma obszerności morgów 70, po nim idzie Krzcińskie – morgów 50, daléj Słoniawa i Przewłockie po morgów 30; inne coraz mniejsze.

Ludwik Wolski, Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, t. I.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111189
  2. Wieś Przewłoka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-05-27], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1043 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. Dz.U. z 1977 r. nr 27, poz. 117.
  8. Dz.U. z 1981 r. nr 26, poz. 139 (zmien. Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 165).
  9. Parafia na stronie diecezji sandomierskiej.
  10. Przewłoka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 181.
  11. Bronisław Chlebowski (red. naczelny), Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Według planu Filipa Sulimierskiego i z pomocą zgromadzonych przez niego materyałów. T. IX. Warszawa: Nakładem Władysława Walewskiego. Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 61, 1888, s. 181–182.
  12. Ludwik Wolski. Jeziora w Królestwie Polskiém. „Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi. 1851”. Tom piérwszy. Ogólnego zbioru tom XLI, s. 46, 48, 58, 63, 1851. Warszawa: W Drukarni Stanisława Strąbskiego, przy ulicy Daniłowiczowskiéj Nr. 617, w dawnej Bibliotece Załuskich.