Psathyrella bipellis

Psathyrella bipellis (Quél.) A.H. Sm. – gatunek grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].

Psathyrella bipellis
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

kruchaweczkowate

Rodzaj

kruchaweczka

Gatunek

Psathyrella bipellis

Nazwa systematyczna
Psathyrella bipellis (Quél.) A.H. Sm.
J. Elisha Mitchell scient. Soc. 62: 187 (1946)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1884 r. Lucien Quélet, nadając mu nazwę Psathyra bipellis. Obecną nazwę nadał mu w 1948 r. Alexander Hanchett Smith, przenosząc go do rodzaju Psathyrella[1]. Ma 10 synonimów. Niektóre z nich[2]:

  • Drosophila barlae (Bres.) Kühner & Romagn. 1953
  • Psathyrella barlae (Bres.) A.H. Sm. 1941

Morfologia

edytuj
Kapelusz

O średnicy 2–5 cm; u młodych osobników stożkowo-paraboloidalny, potem przechodzący w płaskowypukły z szerokim garbkiem. Powierzchnia początkowo winna, fioletowoczerwonobrązowa, szybko przechodząca szarawowinną, higrofaniczna; w stanie wilgotnym przechodząca w szaraworóżową. Brzeg przezroczysty, pokryty smugami. U młodych okazów biaława zasnówka łączy brzeg z trzonem, czasami jej resztki długo utrzymują się na brzegu lub w postaci rozproszonych włókienek na obwodzie kapelusza, a także w dolnej połowie trzonu[3].

Blaszki

Średnio gęste, brzuchate, o szerokości 4–5 mm, brązowe z wyraźnym fioletoworóżowym odcieniem. Ostrza białawo strzepiaste[3].

Trzon

Wysokość 4–10 cm, grubość 0,3–0,4 cm, cylindryczny, pusty. Powierzchnia podłużnie wyraźnie włóknista, w górnej połowie z różowawym odcieniem[3].

Miąższ

Cienki, tej samej barwy co kapelusz, czasami o owocowym zapachu[3].

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory 13–15,5 × 7–7,5 µm; średnio: 14,13 × 7,13 µm, brązowe, nieprzezroczyste, gładkie, w widoku z przodu elipsoidalne, z profilu migdałowate z wierzchołkową porą rostkową o szerokości 2 μm. Podstawki o wymiarach 20–30 × 10–14 µm, maczugowate, głównie 4-zarodnikowe, rzadko 2-zarodnikowe. Strzępki ze sprzążkami. Cheilocystydy bardzo liczne, 53–80 × 10–17 µm, często o lekko pogrubionej ściance, butelkowate, nieregularne lub prawie cylindryczne, z szeroką szyjką i rozwartym wierzchołkiem, rzadziej z rozwidlonym wierzchołkiem. Pseudocystydy maczugowate lub niemal kuliste, liczne lub nieliczne, czasami o grubych ścianach i wówczas czerwonawo-brązowe. Pleurocystydy o wymiarach 48–77 × 12–20 µm, bardzo liczne, podobne do cheilocystyd, kaulocystydy także. Skórka złożona z kulistych komórek[3].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[4]. W Polsce po raz pierwszy podano jego stanowiska w 2020 r.[5]

Grzyb saprotroficzny. Owocniki pojedynczo lub w kępach glebach na piaszczystych i próchnicznych glebach, na trawiastym skraju lasu lub w parkach, lasach, ogrodach na ziemi wśród resztek drewna[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-01-22] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-01-22] (ang.).
  3. a b c d e f Psathyrella bipellis (Quel.) A.H. Smith [online] [dostęp 2024-01-22] (fr.).
  4. Występowanie Psathyrella bipellis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-01-22] (ang.).
  5. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).