Puccinia asparagi

gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)

Puccinia asparagi DC. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na różnych gatunkach szparagów (Asparagus)[2]. Wywołuje u nich chorobę zwaną rdzą szparaga[3].

Puccinia asparagi
Ilustracja
Teliospory
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

rdze

Rząd

rdzowce

Rodzina

rdzowate

Rodzaj

rdza

Gatunek

Puccinia asparagi

Nazwa systematyczna
Puccinia asparagi DC.
Fl. Franç., Edn 3 (Paris) 2: 595 (1805)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[4]:

  • Aecidium asparagi Lasch 1848
  • Dicaeoma asparagi (DC.) Kuntze 1898
  • Persooniella asparagi (DC.) Syd. 1922
  • Puccinia discoidearum var. asparagi (DC.) Wallr. 1833
  • Uredo asparagi Lasch 1848

Morfologia i rozwój edytuj

Jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jego cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest rdzą pełnocyklową, wytwarzającą 5 rodzajów zarodników: sporydia, pykniospory, ecjospory, urediniospory i teliospory[5].

Na porażonych szparagach powstają kropkowate, brązowe pyknidia, a nieco później pomiędzy nimi w skupiskach kubkowate lub prawie cylindryczne ecja osadzone na trzonkach. Ecjospory o kształcie od kulistego do owalnego, wymiarach 15–21 × 18–27 μm i niemal hialinowej, drobno i gęsto brodawkowanej ścianie o grubości 1 μm. Uredinia również na trzonkach, kuliste do elipsoidalnych, cynamonowobrązowe, mączyste. Urediniospory kuliste do owalnych, o wymiarach 19–30 × 18–25 μm i złotawej ścianie grubości 2 μm. Telia na trzonkach, brązowoczarne. Dojrzałe teliospory są dwukomórkowe, o wymiarach 3–50 × 19–26 μm, zaokrąglonych końcach i zwężone na przegrodzie. Mają kasztanowobrązową ścianę o grubości do 10 μm na szczycie i trzonek o długości do dwukrotnie większej od długości teliospory. Czasami powstają nietypowe teliospory zwane mezosporami[2].

Teliospory pełnią funkcję przetrwalnikową. Zimują na starych łodygach szparaga. Wiosną wytwarzają sporydia, które dokonują infekcji sąsiednich, młodych pędów szparaga. Z kiełkujących sporydiów powstają pyknidia i cykl rozwojowy powtarza się[5].

Występowanie edytuj

Występuje w Ameryce Północnej i Europie[6].

Żywicielami Puccinia asparagi są uprawiany szparag lekarski (Asparagus officinalis i kilka innych gatunków szparagów, w tym Asparagus maritimus. Lekkie infekcje może spowodować także u cebuli zwyczajnej (Allium cepa)[2].

Przypisy edytuj

  1. a b Index Fungorum [online], indexfungorum.org [dostęp 2018-03-03] (ang.).
  2. a b c Mycobank. ''Puccinia asparagi'' [online] [dostęp 2018-03-05].
  3. Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 128, ISBN 978-83-09-01077-7.
  4. Species Fungorum [online], speciesfungorum.org [dostęp 2018-03-03] (ang.).
  5. a b Persley, D. (2010). Diseases of Vegetable Crops in Australia. CSIRO Publishing
  6. Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-03-05].