Rātana

synkretyczny maoryski ruch religijny

Rātanasynkretyczny maoryski nowy ruch religijny o charakterze religijno-politycznym, działający w Nowej Zelandii. Obecnie liczy około 30 tysięcy wyznawców[1].

Rātana
Ilustracja
symbol kościoła Rātana
Klasyfikacja systematyczna wyznania
synkretyzm religijny
Strona internetowa

Twórcą ruchu był Tahupōtiki Wiremu Rātana (1873–1939), maoryski farmer, należący do kościoła metodystów[2]. W 1918 roku miał mu się objawić Bóg, z nakazem nawracania i uzdrawiania ludu maoryskiego[1]. Tahupōtiki Wiremu Rātana odrzucił wiarę w moc tapu i autorytet kapłanów tohunga, głosząc ponadplemienne orędzie o wierze w jednego Boga i odnowie moralnej, a także dokonując cudownych uzdrowień. Ostatecznie w 1920 roku założył własny kościół w swojej rodzinnej wsi Rātana Pā niedaleko Wanganui[1][2]. Po podróży do Wielkiej Brytanii w 1924 roku, kiedy to bezskutecznie próbował skarżyć się królowi Jerzemu V na odbieranie Maorysom ziemi i łamanie przez władze Nowej Zelandii traktatu z Waitangi, w 1925 roku Rātana zerwał ostatecznie wszelkie związki z „białymi” kościołami i zarejestrował swoją wspólnotę jako odrębny związek wyznaniowy[1].

Świątynia kościoła Rātana w miejscowości Raetihi

Doktryna kościoła Rātana wywodzi się z tradycji chrześcijańskiej, oparta jest na autorytecie Biblii oraz wierze w Trójcę Świętą i kulcie osoby Tahupōtiki Wiremu Rātany jako bożego proroka. Ceremoniał i hierarchia duchowna stanowią kombinację elementów zapożyczonych z anglikanizmu i metodyzmu. Od czasu śmierci Rātany kościołem zarządza zbiorowo komitet wykonawczy, odpowiedzialny przed synodem na czele którego stoi prezydent[1]. Główna świątynia mieści się w Rātana Pā. Jest ona nie tylko miejscem kultu, ale też zbiornikiem mocy mana. Co roku odbywają się w niej uroczyste obchody dwóch najważniejszych świąt religijnych: urodzin Rātany (25 stycznia) i rocznicy jego objawień (8 listopada)[1].

Począwszy od 1922 roku ruch Rātana bierze aktywny udział w życiu politycznym. W 1931 roku po raz pierwszy udało mu się wprowadzić swojego posła do nowozelandzkiego parlamentu, a w latach 1943–1963 jego przedstawiciele zajmowali wszystkie cztery miejsca ustawowo przewidziane dla mniejszości maoryskiej[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Andrzej Szyjewski: Etnologia religii. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, 2016, s. 595. ISBN 978-83-7688-328-1.
  2. a b c Merriam-Webster’s Encyclopedia of World Religions. Springfield: Merriam-Webster, 1999, s. 909. ISBN 0-87779-044-2.