Rączaki

Rączaki
	Cursoriinae
	G.R. Gray, 1840
	; Przedstawiciele podrodziny – rączak mały (C. temminckii) z młodymi
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	mewowce
Parvordo	Larida
Nadrodzina	Glareoloidea
Rodzina	żwirowcowate
Podrodzina	rączaki
	Typ nomenklatoryczny
	Cursorius europaeus Latham, 1790 (= Charadrius cursor Latham, 1787)
Synonimy
	Dromius Borkhausen, 1797; Tachydromus Illiger, 1811; Microcursorius Roberts, 1922;
	Dromius Borkhausen, 1797; Tachydromus Illiger, 1811; Microcursorius Roberts, 1922;
Rodzaje
	Cursorius Latham, 1790;
	Cursorius Latham, 1790;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rączaki^[6] (Cursoriinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny żwirowcowatych (Glareolidae).

Zasięg występowania edytuj

Podrodzina obejmuje gatunki występujące w Afryce, Azji Zachodniej, Południowej i Południowo-Wschodniej^[7].

Morfologia edytuj

Długość ciała 19–26 cm, rozpiętość skrzydeł 51–60 cm; masa ciała 54–156 g^[7]. Dziób jest dość długi, ostry, lekko wygięty ku dołowi; nogi również dość długie, u stopy trzy palce; ogon krótki; skrzydła krótkie i szerokie.

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Cursorius: epitet gatunkowy Charadrius cursor Latham, 1787; łac. cursorius „kurier, biegacz”, od currere „biegać”^[8].
Dromius: gr. δρομευς dromeus „biegacz”, od τρεχω trekhō „biegać”^[8]. Gatunek typowy: Charadrius cursor Latham, 1787.
Tachydromus: gr. ταχυδρομος takhudromos „szybko biegający”, od ταχυς takhus „szybki”; δρομος dromos „bieganie”, od τρεχω trekhō „biegać”^[8]. Gatunek typowy: Charadrius gallicus J.F. Gmelin, 1789 (= Cursorius rufus Gould, 1837).
Microcursorius: gr. μικρος mikros „mały”; rodzaj Cursorius Latham, 1790^[8]. Gatunek typowy: Cursorius temminckii Swainson, 1822.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[6]:

Cursorius cursor (Latham, 1787) – rączak zwyczajny
Cursorius somalensis Shelley, 1885 – rączak somalijski
Cursorius rufus Gould, 1837 – rączak rdzawy
Cursorius temminckii Swainson, 1822 – rączak mały
Cursorius coromandelicus (J.F. Gmelin, 1789) – rączak indyjski

Przypisy edytuj

↑ M.B. Borkhausen. Allgemeine Uebersicht der Vögel. „Allgemeine Literatur-Zeitung”. 4 (316), s. 27, 1797. (niem.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 250. (łac.).
↑ A. Roberts. Review of the Nomenclature of South African Birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8, s. 202, 1922. (ang.).
↑ Cursorius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2014-03-02] (ang.).
↑ J. Latham: Index ornithologicus, sive, Systema ornithologiae: complectens avium divisionem in classes, ordines, genera, species, ipsarumque varietates : adjectis synonymis, locis, descriptionibus, &c. Cz. 2. London: Sumptibus authoris, 1790, s. 751. (łac.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Cursoriinae Gray,GR, 1840 - rączaki (Wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-29].
↑ ^a ^b G.L. Maclean: Family Glareolidae (Coursers and Pratincoles). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 377–378. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Borkhausen-1] M.B. Borkhausen. Allgemeine Uebersicht der Vögel. „Allgemeine Literatur-Zeitung”. 4 (316), s. 27, 1797. (niem.).

[Illiger-2] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 250. (łac.).

[Roberts-3] A. Roberts. Review of the Nomenclature of South African Birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8, s. 202, 1922. (ang.).

[itis-4] Cursorius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2014-03-02] (ang.).

[Latham-5] J. Latham: Index ornithologicus, sive, Systema ornithologiae: complectens avium divisionem in classes, ordines, genera, species, ipsarumque varietates : adjectis synonymis, locis, descriptionibus, &c. Cz. 2. London: Sumptibus authoris, 1790, s. 751. (łac.).

[Mielczarek&Kuziemko-6] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Cursoriinae Gray,GR, 1840 - rączaki (Wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-29].

[Maclean-7] G.L. Maclean: Family Glareolidae (Coursers and Pratincoles). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 377–378. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).

[Jobling-8] Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[6]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]