Odgiętka pofałdowana
Odgiętka pofałdowana (Resupinatus applicatus (Batsch) Gray) – gatunek grzybów należący do rodziny boczniakowatych (Pleurotaceae)[1].
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
odgiętka pofałdowana |
| Nazwa systematyczna | |
| Resupinatus applicatus (Batsch) Gray Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 617 (1821) | |
.jpg)
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji: Resupinatus, Pleurotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1786 r. August Johann Georg Karl Batsch, nadając mu nazwę Agaricus applicatus. W 2018 r. Samuel Frederick Gray przeniósł go do rodzaju Resupinatus[1]. Ma około 20 synonimów. Niektóre z nich:
- Geopetalum striatulum var. applicatum (Batsch) Kühner & Romagn. 1953
- Hohenbuehelia applicata (Batsch) Zerova 1979
- Scytinotopsis applicatus (Batsch) Singer 1943[2].
Stanisław Chełchowski w 1898 r. nadał mu polską nazwę bedłka przytulona, Franciszek Błoński w 1896 r. bedłka przyrosła, a Władysław Wojewoda w 1999 r. odgiętka pofałdowana[3].
Morfologia
edytujCyfelloidalny, miseczkowaty, o średnicy 2–8 mm, z bocznym nibytrzonem. Powierzchnia w stanie świeżym brązowa do czarnej i nie prążkowana, w eksykatach szara i nie prążkowana. Hymenofor w postaci promieniście odchodzących od miejsca przyczepu blaszek, w stanie świeżym o barwie od brązowej do ciemnobrązowej z białymi krawędziami. Skórka z szarą, grubą warstwą włosków w miejscu przyczepu, na brzegu naga. Miąższ pomiędzy skórką i trzonem galaretowaty[4].
- Cechy mikroskopowe
Hymenium złożone z podstawek, szklistych do jasnobrązowych bazydioli i szklistych cheilocystyd. Podstawki ze sprzążkami bazalnymi, 4 zarodnikowe, w KOH szkliste do lekko jasnobrązowych, maczugowate, 18–29 × 4,5–6 µm. Cheilocystydy liczne wzdłuż krawędzi blaszek, szkliste, cylindryczne do maczugowatych, z uchyłkami i palczastymi wypustkami, 18–25 × 3,5–5 µm. Bazydiospory szkliste, nieamyloidalne, o gładkich ściankach, kuliste do półkulistych, z centralnym lub lekko ekscentrycznym wierzchołkiem, 4,0–5,2 × 4,0–4,8 µm[4].
Występowanie i siedlisko
edytujWystępuje na niektórych wyspach i na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[5]. W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył wiele stanowisk[3], nowe podano także w późniejszych latach[6], a najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny i pasożytniczy występujący na żywym i martwym drewnie drzew liściastych[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-02-05] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 586, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c McDonald, Morphological and Molecular Systematics of Resupinatus (Basidiomycota)(Basidiomycota), Jennifer V. McDonald, 2015, s. 60–63 [dostęp 2024-05-06] (ang.).
- ↑ Występowanie Resupinatus applicatus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-05].
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-05] (pol.).
- ↑ Aktualne stanowiska odgiętki pofałdowanej w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-05] (pol.).