Rewiś dębowy

gatunek owada z rodziny galasówkowatych

Rewiś dębowy (Neuroterus quercusbaccarum) – gatunek owada z rodziny galasówkowatych[3]. Szkodnik żerujący na dębach i tworzący na nich galasy[4].

Rewiś dębowy
Neuroterus quercusbaccarum[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Galasy na liściu dębu
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

uskrzydlone

Rząd

błonkoskrzydłe

Rodzina

galasówkowate

Rodzaj

Neuroterus

Gatunek

rewiś dębowy

Synonimy
  • Neuroterus baccarum Blanchard 1849
  • N. histrio Kieffer, 1901
  • N. intermedius Tavares, 1916
  • N. lenticularis Olivier, 1781
  • N. quercusbaccarum hispanicus Tavares, 1916[2]

W ciągu roku powstają dwa pokolenia, a każde z nich wytwarza inny rodzaj galasów. Wiosną samica składa jaja na szypułkach męskich kwiatostanów dębu (czasami na liściach). Mają kulisty kształt, średnicę 4–7 mm i kolor od żółtozielonego do czerwonego. Przypominają wyglądem owoc czerwonej porzeczki. Na początku lata wylatują z nich dorosłe samce i samice, które po zapłodnieniu składają jaja na dolnej stronie liści dębu. Wylęgające się z nich larwy tworzą tarczowate, nieco owłosione galasy o średnicy 5–6 mm, początkowo żółtozielone, potem czerwone. Na jednym liściu może być nawet do 100 galasów. Znajdujące się w nich larwy zimują na opadłych liściach. Wiosną wylęgają się dorosłe owady, a ich samice składają jaja na kwiatostanach dębów i cykl życiowy się powtarza[4].

Występowanie

edytuj

Występuje w Europie, Azji Mniejszej i Afryce Północnej[5]. Pasożytuje na następujących gatunkach dębów: Quercus cerris, Quercus frainetto, Quercus infectoria, Quercus petraea, Quercus pubescens, Quercus robur[2].

Szkodliwość i zwalczanie

edytuj

Generalnie nie stanowi dla dębów poważnego problemu, czasami jednak może wyrządzić duże szkody wśród młodych dębów, np. w szkółkach. Na młodych drzewkach można usuwać liście z galasami lub galasy z liści zaraz po ich zauważeniu, pomaga też jesienne wygrabywanie i spalanie liści spod dębów[4].

Korelacje międzygatunkowe

edytuj

Leżące na ziemi galasy Neuroterus quercusbaccarum są często zjadane przez różne gryzonie. Małe galasy są atakowane przez niektóre błonkówki z rodzaju Synerga. Galasy średniej wielkości są atakowane przez Mesopolobus tibialis, duże przez Torymus auratus. Obydwa gatunki pasożytniczych błonkówek wpływają na końcową wielkość dojrzałych galasów[6].

Przypisy

edytuj
  1. Neuroterus quercusbaccarum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Neuroterus quercusbaccarum. [w:] Plant parasites of Europe [on-line]. [dostęp 2023-08-28]. (ang.).
  3. Bogdan Wiśniowski. Katalog błonkówek (Insecta, Hymenoptera) Ojcowskiego Parku Narodowego. „Prądnik. Prace i materiały Muzeum im. prof. Władysława Szafera”. 26, s. 95–146, 2016. 
  4. a b c Common spangle gall wasp – Neuroterus quercusbaccarum. [dostęp 2018-03-31].
  5. Common spangle gall wasp. [dostęp 2018-03-31].
  6. Acta Ecologica. 1966. 11(1),1-15. [dostęp 2018-03-31].