Rozprawy i szkice

Rozprawy i szkice – zbiór esejów i publicystyki literackiej Stanisława Lema po raz pierwszy wydany nakładem Wydawnictwa Literackiego w roku 1975 jako 19. pozycja serii "Dzieł wybranych" autora. W częściowo zmienionym wyborze wznowiony jako Mój pogląd na literaturę.

Rozprawy i szkice

Autor	Stanisław Lem
Typ utworu	Publicystyka
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Polska
Język	polski
Data wydania	1975
Wydawca	Wydawnictwo Literackie

Dzieło jest podzielone na trzy części. Pierwsza część zawiera eseje literackie, druga - omówienia wybranych pozycji literatury (m.in. posłowia z serii wydawniczej WL „Stanisław Lem poleca”), trzecia - artykuły dotyczące nauki i technologii.

Spis utworów

• Do moich Czytelników („Polska” 1973)

• Część pierwsza
  • Niebezpieczne związki („Nowa Kultura” 1962)
  • Głos autora w dyskusji nad »Filozofią przypadku« (1970; dyskusja odbyła się w Instytucie Badań Literackich, zapis z dyskusji opublikował „Pamiętnik Literacki” w 1971)
  • Wyznania antysemioty („Teksty” 1970)
  • Tzvetana Todorova fantastyczna teoria literatury („Teksty” 1973)
  • O niekonsekwencji w literaturze („Teksty” 1974)

• Część druga
  • O Dostojewskim niepowściągliwie (po raz pierwszy w zbiorze Wejście na orbitę 1962; esej o książce S. Mackiewicza Dostojewski, 1957)
  • »Lolita« czyli Stawrogin i Beatrycze („Twórczość” 1962)
  • Miniatura nihilisty („Twórczość” 1963; esej o książce I. Iredyńskiego Dzień oszusta, 1962)
  • Przedmowa do »Torpedy czasu« A. Słonimskiego (1966)
  • Posłowie do »Wojny światów« H.G. Wellsa
  • Posłowie do »Ubika« Ph. Dicka (1974)
  • Posłowie do »Niesamowitych opowieści« S. Grabińskiego (1974)

• Część trzecia
  • Dokąd idziesz, świecie? (po raz pierwszy w zbiorze Wejście na orbitę 1962)
  • »Summa technologiae«. Wprowadzenie do dyskusji (dyskusja odbyła się w redakcji „Studiów Filozoficznych” w 1964, zapis z dyskusji, wraz z wprowadzeniem i posłowiem Autora, opublikowały „Studia Filozoficzne” w 1965)
  • »Summa technologiae«. Posłowie do dyskusji
  • Rozmyślania na ćwierćwiecze („Miesięcznik Literacki” 1969)
  • Nauka ziemska i cywilizacje kosmiczne („Problemy” 1970)
  • Refleksje 1974 („Kultura” 1974)
  • O poznaniu pozazmysłowym (1974)