Problemy (czasopismo)
Problemy – miesięcznik wydawany w latach 1945–1993, poświęcony popularyzacji różnych dziedzin wiedzy, skupiające wśród pracowników etatowych i współpracowników oraz w zespole autorskim wybitnych dziennikarzy, popularyzatorów nauki oraz literatów (m.in. Julian Tuwim, Hugo Steinhaus). W czasopiśmie zamieszczano również utwory literackie z gatunku science fiction.
.jpg)
| |
| Częstotliwość | |
|---|---|
| Państwo | |
| Wydawca | |
| Pierwszy numer | |
| Ostatni numer | |
| Stali współpracownicy | |
| Format |
29 × 21,7 cm |
| Liczba stron |
192 |
| ISSN | |
HistoriaEdytuj
Pierwszy numer 1/1945 został wydany w listopadzie 1945. Pierwszym wydawcą była Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”[1]. W 1956 roku nakład „Problemów” przekroczył 100 tysięcy. W okresie największej popularności miesięcznika jego nakład osiągnął 130 tysięcy[2]. Ostatni podwójny numer 4/5 (kwiecień/maj) ukazał się w 1993[3].
Redaktorzy naczelniEdytuj
- Tadeusz Unkiewicz (1945–1959)
- Józef Hurwic (1959–1969) do numeru 5/1969
- Włodzimierz Kinastowski numery 6/1969 – 10/1970
- Ryszard Doński numery 11/1970 – 4/1973
- Alicja Tejchma numery 6/1973 – 9/1984
- Hanna Dobrowolska numery 11/1984 – 4/5/1993 (ostatni)
Nagrody „Problemów”Edytuj
W 1960 redakcja postanowiła uczcić piętnastolecie pisma poprzez ustanowienie raz w roku trzech równorzędnych nagród za popularyzację nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki. Nagroda „Problemów” była nagrodą pieniężną i jej wysokość stanowiła równowartość Nagrody Państwowej. Wpływ na jej przyznanie mieli wyłącznie redaktorzy pisma[4].
Lista laureatów:
- 1960 – Leopold Infeld (fizyka), Hugo Steinhaus (matematyka), Władysław Szafer (botanika);
- 1961 – Arkadiusz Piekara (fizyka), Wacław Sierpiński (matematyka), Andrzej Kajetan Wróblewski (astronomia, fizyka);
- 1962 – Kazimierz Maślankiewicz (geologia), Eugeniusz Rybka (astronomia), Bolesław Skarżyński (biochemia);
- 1963 – Alina i Czesław Centkiewiczowie (literatura), Bronisław Filipowicz (biochemia), Włodzimierz Michajłow (biologia);
- 1964 – Jan Gadomski (astronomia), Janusz Lech Jakubowski (elektrotechnika), Jerzy Rayski (fizyka);
- 1965 – Henryk Greniewski (matematyka), Ignacy Malecki (akustyka), Jadwiga Wernerowa (zoologia);
- 1966 – Walery Goetel (geologia), Zofia Kielan-Jaworowska (paleontologia), Włodzimierz Zonn (astronomia);
- 1967 – Jerzy Pniewski (fizyka), Stefan Sękowski (chemia), Jan Sokołowski (biologia)
- 1968 – Alicja Dorabialska (chemia fizyczna), Stanisław Lem (literatura), Szczepan Aleksander Pieniążek (sadownictwo);
- 1979 – Czesław Madajczyk (historia)[5];
- 1985 – Maria Bogucka;
- 1991 – Wiesław Jędrzejczak (medycyna)[6]
PrzypisyEdytuj
- ↑ Problemy : miesięcznik poświęcony zagadnieniom wiedzy i życia, 1945 nr 1, pbc.gda.pl [dostęp 2023-03-09].
- ↑ Hurwic 1999 ↓, s. 9.
- ↑ Katalog kartkowy Prasa Biblioteki Cyfrowej Uniwersytetu Wrocławskiego, [w:] Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Wrocławskiego [online], bibliotekacyfrowa.pl, s. 574.
- ↑ Hurwic 1999 ↓, s. 20.
- ↑ Czesław Łuczak, Wkład profesora Czesława Madajczyka do rozwoju badań naukowych nad dziejami najnowszymi, „Dzieje Najnowsze”, 1-2, Wrocław 1981.
- ↑ Laureaci Nagrody FNP 1993: Prof. dr hab. Wiesław Wiktor Jędrzejczak [dostęp 2010-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-17].
BibliografiaEdytuj
- Józef Hurwic, Czasopismo „Problemy” w polskim życiu intelektualnym po drugiej wojnie światowej, „Analecta”, 8/2 (16), 1999, s. 7-26.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Problemy : miesięcznik poświęcony zagadnieniom wiedzy i życia, Pomorska Biblioteka Cyfrowa [dostęp 2023-03-09].