Rumień nagły (gorączka trzydniowa, trzydniówka, choroba szósta, łac. exanthema subitum) – choroba zakaźna dzieci, głównie w wieku do 2 lat[1], wywołana przez wirus HHV-6 (występujący w odmianie A i B) oraz HHV-7. Gorączkę trzydniową po raz pierwszy opisano w 1910 roku, jej przyczynę znaleziono w 1988 roku. Chorują na nią dzieci między 6 a 24 miesiącem życia. Okres wylęgania wynosi od 7 do 17 dni.

Rumień nagły
[choroba szósta]
exanthema subitum
Ilustracja
Rumień nagły u 21-miesięcznej dziewczynki
Leczenie

nie

Czynnik chorobotwórczy
Nazwa

HHV-6, HHV-7

Rezerwuar

człowiek

Epidemiologia
Droga szerzenia

ślina

Występowanie

cały świat

Prawo
Podlega zgłoszeniu WHO

nie

Klasyfikacje
ICD-10

B08.2

Mikrofotografia elektronowa HHV-6

Objawy i przebieg edytuj

U dziecka po raz pierwszy zakażonego wirusem HHV-6 pojawia się jako pierwszy objaw kilkudniowa wysoka gorączka (nawet powyżej 39 °C). Zwykle dziecko pomimo wysokiej gorączki czuje się dobrze. Wysoka temperatura może utrzymywać się od 3 do 7 dni (zwykle 3–4 dni). Najczęściej gorączka występuje jako jedyny objaw, chociaż mogą jej towarzyszyć zmiany grudkowe w gardle, kaszel, katar, biegunka, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych oraz drgawki. Rumień nagły może być jedną z głównych przyczyn drgawek gorączkowych u niemowląt. Gorączka obniża się nagle najczęściej w 3–4 dniu choroby. Gdy temperatura wraca do normy, na skórze pojawiają się wykwity. Wysypka jest grudkowo-plamista na twarzy i tułowiu. Wysypka szybko blednie i całkowicie ustępuje po kilku dniach. W momencie pojawienia się wysypki stan dziecka poprawia się. Rzadko występujące zakażenie HHV-6 u dorosłych przypomina przebiegiem mononukleozę[2].

Po przebyciu zakażenia wirus przechodzi w formę latentną.

Uważa się, że połowa wszystkich przypadków gorączki u niemowląt jest spowodowana zakażeniem HHV-6, więc jest to jedna z najczęstszych infekcji występujących u niemowląt.

HHV-6 jako jedyny znany herpeswirus wywołujący infekcje u ludzi, potrafi wbudować DNA do genomu rodzica i zostać w ten sposób odziedziczony przez dziecko. Oszacowano, że wrodzone infekcje występują u około 1% dzieci[3].

Leczenie edytuj

Choroba nie wymaga leczenia, ustępuje samoistnie. Stosuje się leczenie objawowe, głównie leki przeciwgorączkowe (ibuprofen, paracetamol). Nie poznano sposobu skrócenia czasu trwania gorączki trzydniowej, ani jej zapobiegania.

Przypisy edytuj

  1. Zerr DM, Meier AS, Selke SS, Frenkel LM, Huang ML., Wald A., Rhoads MP., Nguy L, Bornemann R, Morrow RA, Corey L. A population-based study of primary human herpesvirus 6 infection. „New England Journal of Medicine”. 352 (8), s. 768–76, 2005. DOI: 10.1056/NEJMoa042207. PMID: 15728809. 
  2. Stoeckle MY. The spectrum of human herpesvirus 6 infection: from roseola infantum to adult disease. „Annual Review of Medicine”. 51, s. 423–30, 2000. DOI: 10.1146/annurev.med.51.1.423. PMID: 10774474. 
  3. CB Hall, MT Caserta, K Schnabel, LM Shelley i inni. Chromosomal integration of human herpesvirus 6 is the major mode of congenital human herpesvirus 6 infection. „Pediatrics”. 122 (3), s. 513-20, 2008. DOI: 10.1542/peds.2007-2838. PMID: 18762520. 

Bibliografia edytuj

  • Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Wyd. wydanie III uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003. ISBN 83-200-2748-9.
  • Pediatria. Podręcznik do Państwowego Egzaminu Lekarskiego i egzaminu specjalizacyjnego. Anna Dobrzańska, Józef Ryżko (red.). Wrocław: Urban&Partner, 2005, s. 722. ISBN 83-89581-25-6.

Linki zewnętrzne edytuj