Rymdziuny
Rymdziuny[2] (biał. Рымдзюны, Rymdziuny; ros. Рымдюны, Rymdiuny) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie ostrowieckim, w sielsowiecie Gierwiaty, nad Oszmianką.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2019) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
231214 |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 54°39′44″N 26°13′01″E/54,662222 26,216944
| |
Ośrodek mniejszości litewskiej. Znajduje tu się Litewskie Centrum Kultury.
Historia edytuj
W XIX i w początkach XX w. położone były w Rosji, w guberni wileńskiej, w powiecie wileńskim, w gminie Worniany. Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. W latach 1920-1922 w składzie Litwy Środkowej.
Od 11 kwietnia 1922[3] leżały w Polsce, w województwie wileńskim, w powiecie wileńsko-trockim[a], do 1 kwietnia 1927 w gminie Worniany, następnie w gminie Michaliszki/Gierwiaty[4]. W 1938 była to wieś i 2 folwarki[5].
Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.
Szkoła edytuj
W 1996 powstała tu pierwsza na Białorusi szkoła z litewskim jako językiem wykładowym. Była to jedna z dwóch litewskich szkół na Białorusi obok szkoły w Pielasie. Wybudowana została ze środków państwa litewskiego, za jej finasowanie odpowiedzialny był rząd białoruski. W ostatnim roku działalności (2021/2022) w szkole uczyło się 82 uczniów. Zatrudnionych było 18 nauczycieli, w tym 14 obywateli Litwy[6].
W kwietniu 2022 władze białoruskie poinformowały, że od 1 września tego roku nauka we wszystkich szkołach mniejszości narodowych, w tym w szkole w Rymdziunach, ma odbywać się w języku białoruskim lub rosyjskim. Język litewski pozostał jako jeden z przedmiotów. Przeciwko tej decyzji protestowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych Litwy[6].
W tym samym budynku równolegle funkcjonowała szkoła białoruska. Ponadto od 1994 w Rymdziunach istniało przedszkole litewskie[7].
-
Litewskie Centrum Kultury w Rymdziunach
Uwagi edytuj
- ↑ Przynależność wojewódzka i powiatowa zmieniała się. W Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich miejscowość leżała w okręgu wileńskim; w Polsce do 20 stycznia 1926 w Ziemi Wileńskiej, następnie w województwie wileńskim. W ZCZW, na Litwie Środkowej i w początkach przynależności do Polski miejscowość należała do powiatu wileńskiego, następnie do powiatu wileńsko-trockiego
Przypisy edytuj
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 4 października 2019 roku.
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
- ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213
- ↑ Dz.U. z 1927 r. nr 24, poz. 189
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.. T. I. Województwo wileńskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938.
- ↑ a b Język litewski jako wykładowy zniknie ze szkół litewskich na Białorusi?. Wilnoteka. [dostęp 2023-05-30]. (pol.).
- ↑ Belarus moves Lithuanian kindergarten in Astravyets district to new premises. [dostęp 2023-05-30]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Rymdziuny (1), pow. wileński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 97.
- Mapa WIG Worniany. [dostęp 2023-05-30]. (pol.).
- Publiczna Mapa Katastralna Republiki Białorusi. [dostęp 2023-05-30]. (ros. • biał.).
