Ryszard Malczewski

polski pilot wojskowy

Ryszard Malczewski (ur. 27 czerwca?/10 lipca 1917 w Kijowie, zm. 1 stycznia 1986 w Kole) – polski pilot wojskowy. Oficer Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Ryszard Malczewski
1½ zwycięstwo
Ilustracja
Grób Ryszarda Malczewskiego na cmentarzu rzymskokatolickim w Kole
major dyplomowany pilot major dyplomowany pilot
Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1917
Kijów

Data i miejsce śmierci

1 stycznia 1986
Koło

Przebieg służby
Lata służby

1937–1947

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
Royal Air Force

Jednostki

34 Eskadra Rozpoznawcza, Lotniczy Batalion Szturmowy, X Klucz Kominowy (Fa), dywizjon 601, dywizjon 303, dywizjon 306, dywizjon 316

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Medal Lotniczy Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal za Warszawę 1939–1945 Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie wojskowego Jana Malczewskiego, późniejszego pułkownika Polskich Sił Powietrznych i Zofii Malczewskiej z d. Chotkowskiej (Chodkowskiej)[1][2]. Ukończył Gimnazjum i Liceum im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[3][2][1]. Przeszedł następnie przeszkolenie szybowcowe i lotnicze przy Aeroklubie Poznańskim[3].

W 1937 rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył w 1939 ze 148 lokatą[3]. Następnie jako podchorąży pilot rozpoczął służbę w 34 Eskadrze Rozpoznawczej[3]. We wrześniu 1939 w składzie tej eskadry wykonał 3−4 loty rozpoznawcze i otrzymał awans na podporucznika. Po bitwie nad Bzurą przedostał się do Warszawy, gdzie walczył w składzie Lotniczego Batalionu Szturmowego[3]. W nocy z 26 na 27 września wraz z podporucznikiem Bohdanem Andersem wyleciał z miasta samolotem PZL.5, po czym przekroczył granicę i udał się do Francji[3][1].

We Francji latał w X Kluczu Kominowym w Cognac. Po upadku Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii[3]. Od 3 maja 1941 latał w składzie 601 dywizjonu myśliwskiego RAF, następnie krótko w dywizjonie 303. Latem 1941 roku w stopniu porucznika został przydzielony do dywizjonu 306, w którym służył do 1942. W 1942 opuścił dywizjon by wziąć udział w kursie instruktorów, następnie był słuchaczem Wyższej Szkoły Lotniczej[3]. Następnie powrócił do lotnictwa operacyjnego w dywizjonie 316, a później ponownie w dywizjonie 306[3][1][4].

Podczas II wojny światowej odbył około 170 lotów bojowych, a pod koniec wojny został ranny w czasie jednego z lotów[3][4]. Odniósł 1 pewne zwycięstwo i ½ zwycięstwa prawdopodobnego[3]. Po zakończeniu wojny powrócił do Polski i osiadł w Kole. W 1970 został awansowany do stopnia majora[3][4].

Zmarł 1 stycznia 1986 na zawał serca[3]. Został pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim w Kole[5].

Odznaczenia

edytuj

Odznaczony następującymi odznaczeniami[2][3]:

Upamiętnienie

edytuj

Od 2010 jest patronem ulicy na Osiedlu Warszawskim w Kole[6][4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Kowalska 2021 ↓, s. 166.
  2. a b c mjr Ryszard Malczewski [online], CSW2020 [dostęp 2021-08-04] (pol.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n Mariusz Niestrawski, Malczewski Ryszard [online], infolotnicze.pl, 8 kwietnia 2015 [dostęp 2021-08-04] (pol.).
  4. a b c d Kowalska 2021 ↓, s. 167.
  5. NEKROPOLIA KOLSKA [online], www.nekropolia.kolo.pl [dostęp 2021-08-04].
  6. Uchwała nr LXII / 476 /2010 Rady Miejskiej w Kole z dnia 27 października 2010 r. w sprawie nadania nazwy ulicy na terenie miasta Koła [online].

Bibliografia

edytuj
  • Aleksandra Kowalska, Lokalni patroni kolskich ulic i rond, „Rocznik Kolski”, 14, Koło: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Kole, 2021, s. 153-172, ISSN 1898-1607.