Sójka (powiat olsztyński)

osada w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda

Sójka (dawniej Sojka, niem. Soyka) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda[2], na terenie rezerwatu Las Warmiński. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Osada znajduje się w historycznym regionie Warmia.

Sójka
osada
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

olsztyński

Gmina

Stawiguda

Strefa numeracyjna

89

Tablice rejestracyjne

NOL

SIMC

1046850

Położenie na mapie gminy Stawiguda
Mapa konturowa gminy Stawiguda, po prawej znajduje się punkt z opisem „Sójka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Sójka”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sójka”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Sójka”
Ziemia53°40′00″N 20°30′39″E/53,666667 20,510833[1]

Położona nad rzeką Łyną, ok. 7 km na wschód od Stawigudy, na północ od jeziora Ustrych. Po osadzie pozostały tylko polany w lesie, fragmenty fundamentów, brukowana droga i przyczółki mostowe, a po młynie resztki pali w rzece.

Historia

edytuj

Pierwotnie była zapisana pod pruską nazwą Estrich (1597 r., 1591 r,. 1603 r.), co oznacza klepisko, posadzka kamienna (nazwa zachowała się w nazwie jeziora Ustrych). Polska nazwa (Soyka) występuje od XVII w., naprawdopodobniej pochodzi od nazwiska młynarza. Najwcześniej pojawia się nazwa w odniesieniu do rzeki Esterichsvlis (1378 r.). Obecne jezioro Ustrych, przy wypływie rzeki Łyny, ma sztuczną groblę. Funkcjonuje tu elektrownia wodna. Możliwe, że pierwotnie było to określenie kamienistego odcinka rzeki Łyny a jezioro powstało po wybudowaniu młyna (w miejscu tego młyna jest obecnie elektrownia). Młyn Sójka położony był poniżej (ok. 1 km) obecnej elektrowni wodnej i ujścia Łyny z jeziora Ustrych.

W 1615 w dokumentach osada zapisana jako Soykenmuhle, później Soyka (1673 r.), Soika Mühle (1819 r.), Soyka (1820 r.), Sójka (1879 r.).

Młyn Sójka (w górę rzeki Łyny od Rusi, obecnie na terenie rezerwatu Las Warmiński) po raz pierwszy został odnotowany w dokumentach w XV w. W 1596 Kapituła Warmińska sprzedała młyn Tomaszowi Ciborzykowi. W czasie wojen szwedzkich (1626–1630) młyn został zniszczony, podobnie było w roku 1656. Młyn uwieczniony na zdjęciu z 1902 r.

W opracowaniu z 1987 r. osada Sójka określana jest jako „dawniej młyn teraz leśniczówka”.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 200338
  2. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-22].

Bibliografia

edytuj