Słońcolubek
Słońcolubek[1] (Dinothenarus) – rodzaj chrząszczy z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.
| Dinothenarus | |||
| Thomson, 1858 | |||
 słońcolubek złotowłos | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Podplemię | |||
| Rodzaj |
Dinothenarus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Staphylinus pubescens De Geer | |||
| Synonimy | |||
| |||
Takson ten został wprowadzony w 1858 roku przez Carla Gustafa Thomsona[2]. Dawniej traktowany był jako podrodzaj w rodzaju Staphylinus[3].
Chrząszcze o wydłużonym, z wierzchu marmurkowo owłosionym ciele. Głowę mają w zarysie czworokątną z silnie zaokrąglonymi kątami tylnymi, gęsto i silnie punktowaną, zaopatrzoną w ustawione skośnie do jej podłużnej osi oczy oraz krótkie, krępe i od szóstego członu wyraźnie rozszerzone czułki. Aparat gębowy ma dwupłatową wskutek głębokiego wykrojenia wargę górną, krępe żuwaczki z podłużną bruzdą na nasadowym odcinku zewnętrznej krawędzi oraz głaszczki szczękowe o ostatnim członie dłuższym i węższym niż poprzedni. Przedtułów cechuje się słabo zesklerotyzowanymi epimerami trójkątnego kształtu oraz dobrze zaznaczoną górną krawędzią epipleury przedplecza. Śródpiersie ma krótki, ku szczytowi zwężony i tam zaokrąglony wyrostek międzybiodrowy. Odwłok ma tylny brzeg piątego tergitu z jasną, błoniastą obwódką. Zapiersie i sternity odwłoka gęsto porastają kredowobiałe włoski. Przednia para odnóży ma u obu płci rozszerzone stopy, a środkowa i tylna uzbrojone w kolce golenie[3].
Przedstawiciele rodzaju występują w krainach: palearktycznej, nearktycznej i orientalnej[2]. W Polsce stwierdzono 2 gatunki[4] (zobacz też: kusakowate Polski)
Do rodzaju tego należy 28 opisanych gatunków[5], w tym[2][5]:
- Dinothenarus amisadaiae Santaiago-Jiménez, 2008
- Dinothenarus arrosus (Eppelsheim, 1890)
- Dinothenarus badipes (LeConte, 1863)
- Dinothenarus capitatus (J. Bland, 1864)
- Dinothenarus choui Smetana, 1992
- Dinothenarus chrysocomus (Mannerheim, 1830)
- Dinothenarus coiffaiti Bordoni, 1977
- Dinothenarus dehradunensis (Bernhauer, 1915)
- Dinothenarus flavocephalus (Goeze, 1777)
- Dinothenarus fossor (Scopoli, 1771) – słońcolubek złotowłos
- Dinothenarus ganglbauerianus (Bernhauer, 1939)
- Dinothenarus insignis (G. Müller, 1926)
- Dinothenarus kiautschauensis (Bernhauer, 1916)
- Dinothenarus krejcii (Coiffait, 1984)
- Dinothenarus luteipes (LeConte, 1861)
- Dinothenarus nigrellus (Horn, 1879)
- Dinothenarus pleuralis (LeConte, 1861)
- Dinothenarus prainae (Eppelsheim, 1895)
- Dinothenarus pubescens (De Geer, 1774) – słońcolubek plugojad
- Dinothenarus ruficeps (Cameron, 1932)
- Dinothenarus sagaris Smetana, 1992
- Dinothenarus saphyrinus (LeConte, 1861)
- Dinothenarus sibiricus (Gebler, 1829)
- Dinothenarus szechuanensis (Bernhauer, 1935)
- Dinothenarus xanthocephalus (Kraatz, 1859)
Przypisy edytuj
- ↑ Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
- ↑ a b c Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Iscecta:Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 3). Staphylininae: Staphylinini (Quediina, Staphylinina, Tanygnathinina, Xanthopygina), Xantholinini. Staphylinidae incertae sedis. Fossils, Protactinae†. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 3021–3840, 2001.
- ↑ a b Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 e Kusakowate - Staphylinidae: Kusaki - Staphylininae. Warszawa, Wrocław: PWN, PTE, 1980.
- ↑ A. Melke: Dinothenarus. [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2018-09-22].
- ↑ a b Quyari J. Santaiago-Jiménez. A new species of Dinothenarus (Coleoptera: Staphylinidae) from Mexico. „Zootaxa”. 1851, s. 51–57, 2008.