Słowa (jezioro)
Słowa – jezioro na Pojezierzu Dobiegniewskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Strzelce Krajeńskie. Jezioro ma jedną z najwyższych w województwie lubuskim średnią głębokość wynoszącą 14,7 m.
 Jezioro Słowa widziane z powietrza | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Wysokość lustra |
52,7 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
57,5–62,1 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
4350 m |
| Objętość |
9141,4 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa jakości wody |
II (w roku 2019) |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie gminy Strzelce Krajeńskie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu strzelecko-drezdeneckiego  | |
 52°55′25″N 15°37′55″E/52,923611 15,631944
| |
Położenie i opis edytuj
Jezioro Słowa położone jest w północnej części powiatu strzelecko-drezdeneckiego, na terenie Pojezierza Dobiegniewskiego[1]. Jezioro otoczone lasami, brzegi są trudno osiągalne, strome. Dno akwenu jest twarde w płytszych miejscach pokryte podwodnymi łąkami, rozwojowi których sprzyja wysoka przeźroczystość wód. Jezioro ma dwa głęboczki, mniejszy w północnej części zbiornika i drugi większy w południowej części, przylegającej do stromych wzniesień znajdujących się przy brzegach. Roślinność wynurzona zajmowała w 1996 roku 66,1% linii brzegowej zbiornika. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem na północ do jeziora Osiek. Zbiornik ma dwa dopływy, większy niesie wody z jeziora Lipie oraz mniejszy, wpadający od południa, który okresowo prowadzi wody z niewielkiego jeziora Brodzisz[2]. Najbliżej położoną miejscowością jest oddalona 2 km na południowy wschód wieś Długie[2].
Hydronimia edytuj
Do 1945 roku jezioro nosiło niemiecką nazwę Schlage See[3]. Obecna nazwa została wprowadzona urzędowo 17 września 1949 roku[4][5].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 62,1 ha[6], natomiast A. Choiński, poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000, określił wielkość jeziora na 57,5 ha[7]. Jeziorna jednolita część wód powierzchniowych ma powierzchnię 60 ha[8].
Średnia głębokość zbiornika wodnego to 14,7 m, a maksymalna – 31,7 m. Objętość jeziora wynosi 9141,4 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 1300 m, a szerokość 850 m. Długość linii brzegowej wynosi 4350 m[6].
Według Atlasu jezior Polski (red. J. Jańczak, 1996) lustro wody znajduje się na wysokości 52,7 m n.p.m.[6], natomiast według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 52 m n.p.m.[9]
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski jezioro leży na terenie zlewni dziewiątego poziomu Zlewnia jez. Słowa bez bezodpływowej zlewni koło Rozdołów[10]. Identyfikator MPHP to 1888839259[10].
Zagospodarowanie edytuj
Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje wody jezior Lipie, Osiek, Brodzisz, Słowa, Kokno, Kokienko, Tartak, Błotne, Mały Osiek i Urszulanka (Obwód rybacki jeziora Osiek (Chomętowskie) na cieku Mierzęcka Struga – Nr 2[11]). Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi Wielkopolski Ośrodek Wędkarski "Rybak"[12].
Czystość wód i ochrona środowiska edytuj
Według danych z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska z 2004 roku, wody jeziora charakteryzowały się II klasą czystości[13]. Jezioro w 2004 roku charakteryzowało się wysoką odpornością na degradację i zostało zaliczone do I kategorii odporności[14]. W badaniach przeprowadzonych w 2016 roku wody jeziora zostały zakwalifikowane do wód o maksymalnym potencjale ekologicznym, co odpowiada I klasie jakości[15].
Badania z 2019 roku zaliczyły wody jeziora do wód o dobrym stanie ekologicznym, co odpowiada II klasie jakości. Wskaźnikiem, który zadecydował o drugiej klasie, był stan fitobentosu oraz ichtiofauny, podczas gdy stan fitoplanktonu, makrozoobentosu oraz makrofitów oceniono jako bardzo dobry. W tym samym roku stan chemiczny wód określono jako dobry, nie stwierdzając żadnego elementu przekraczającego normę. Przeźroczystość wód została określona na 5,4 metra, co jest jednym z najwyższych wskaźników wśród wszystkich badanych jezior w Polsce[16].
Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie Puszcza Drawska[17] oraz na obszarach chronionych w ramach programu Natura 2000. W ramach dyrektywy siedliskowej chroniony obszar nazywa się Uroczyska Puszczy Drawskiej, natomiast dyrektywę ptasią reprezentuje obszar Lasy Puszczy nad Drawą[18][19].
Przypisy edytuj
- ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski : praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 129, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2023-10-29].
- ↑ a b Leszek Klessa i inni, Życie jezior: praca zbiorowa, Krystyna Kamińska (red.), Przyroda Województwa Gorzowskiego, Gorzów Wielkopolski: Klub Działalności Podwodnej LOK [Ligi Obrony Kraju] "Marlin" : na zlec. Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 1996, s. 78–79, ISBN 978-83-905760-1-5 [dostęp 2023-09-18].
- ↑ Wugarten, Meßtischblatt nr. 3059, 1:25 000, 1935
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 17 września 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 76, poz. 947, s. 11)
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 124798
- ↑ a b c Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 76–77, ISBN 83-86001-29-1.
- ↑ Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 223. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Słowa. Karta charakterystyki jcwp [online], Hydroportal. Warstwa: Plany gospodarowania wodami.
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2023-10-29].
- ↑ a b Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2022-05-26].
- ↑ Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie: Rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z dnia 20 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia obwodów rybackich. e-dziennik.szczecin.uw.gov.pl, 20 grudnia 2017. [dostęp 2022-05-19].
- ↑ Wykaz wód [online], Wielkopolski Ośrodek Wędkarski "Rybak" [dostęp 2022-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-24].
- ↑ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska - komunikat o jakości wód jeziora Słowa. 2004. [dostęp 2016-02-04]. (pol.).
- ↑ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, Stan środowiska w województwie lubuskim w 2004 roku [online], zgora.pios.gov.pl, 31 marca 2018 [dostęp 2023-10-29] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-31].
- ↑ Ocena jednolitych części wód powierzchniowych rzecznych i jeziornych w województwie lubuskim za rok 2016 [online], www.zgora.pios.gov.pl [dostęp 2022-05-26].
- ↑ Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2016–2021 na podstawie monitoringu – tabela [online], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska [dostęp 2023-08-21].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar chronionego krajobrazu - Puszcza Drawska [online], web.archive.org, 26 maja 2022 [dostęp 2022-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-26].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 - Uroczyska Puszczy Drawskiej [online], web.archive.org, 26 maja 2022 [dostęp 2022-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-26].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 - Lasy Puszczy nad Drawą [online], web.archive.org, 26 maja 2022 [dostęp 2022-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-26].