Sikora plamista

Sikora plamista
	Pardaliparus elegans
	(Lesson, 1831)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	sikory
Rodzaj	Pardaliparus
Gatunek	sikora plamista
Synonimy
	Parus elegans Lesson, 1831; Periparus elegans (Lesson, 1831);
	Parus elegans Lesson, 1831; Periparus elegans (Lesson, 1831);
Podgatunki
	P. e. edithae McGregor, 1907; P. e. montigenus Hachisuka, 1930; P. e. gilliardi (Parkes, 1958); P. e. elegans (Lesson, 1831); P. e. visayanus Hachisuka, 1930; P. e. albescens McGregor, 1907; P. e. mindanensis Mearns, 1905; P. e. suluensis Mearns, 1916; P. e. bongaoensis (Parkes, 1958);
	P. e. edithae McGregor, 1907; P. e. montigenus Hachisuka, 1930; P. e. gilliardi (Parkes, 1958); P. e. elegans (Lesson, 1831); P. e. visayanus Hachisuka, 1930; P. e. albescens McGregor, 1907; P. e. mindanensis Mearns, 1905; P. e. suluensis Mearns, 1916; P. e. bongaoensis (Parkes, 1958);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; Zasięg podgatunków sikory plamistej
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sikora plamista^[4] (Pardaliparus elegans) – gatunek niewielkiego ptaka z rodziny sikor (Paridae), zamieszkujący wyłącznie Filipiny. Podgatunek nominatywny (P. elegans elegans) jest liczny na terenie swego występowania, inne podgatunki są mniej znane nauce. W większości nie przelotny.

Systematyka edytuj

Zasięg większości podgatunków jest ograniczony do poszczególnych wysp lub archipelagów Filipin. Wyróżnia się kilka podgatunków, zamieszkujących odpowiednio^[2]^[5]:

P. elegans edithae – Calayan i Camiguin.
P. elegans montigenus – północno-zachodni Luzon.
P. elegans gilliardi – półwysep Bataan (zachodni Luzon).
P. elegans elegans – Catanduanes, środkowo-wschodni i południowy Luzon, Mindoro i Panay.
P. elegans visayanus – Cebu.
P. elegans albescens – Guimaras, Masbate, Negros i Ticao.
P. elegans mindanensis – Leyte, Mindanao i Samar.
P. elegans sulensis – Archipelag Sulu (oprócz wyspy Bongao).
P. elegans bongaoensis – Bongao.

Morfologia edytuj

Wygląd zewnętrzny: Samce i samice są podobne w ubarwieniu, ale samice nieco mniej jaskrawe. Głowa i szyja czarna, z białą lub żółtą plamą na policzku ciągnącą się aż do skrzydeł. Cytrynowożółte podbrzusze i pierś. Dziób czarny z szarą podstawą. Wierzch ciała, skrzydła i ogon są czarne lub ciemnoszare z jaśniejszymi szlaczkami. Właśnie układ, ilość i kolor tych szlaczków, jak i lokalizacja geograficzna są używane w rozróżnianiu podgatunków.
Rozmiary: długość ciała 11,5–12 cm^[2], długość skrzydła ok. 6,5 cm
Masa ciała: 12–15 g^[2]

Środowisko edytuj

Występuje licznie we wszystkich biotopach Filipin do około 2000 metrów, choć widziano osobniki żyjące na wysokości prawie 2300 metrów.

Lęgi edytuj

Czas godów przypada na okres od stycznia do kwietnia, jaja składane są w maju i czerwcu.

Status edytuj

IUCN uznaje sikorę plamistą za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny^[3].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Periparus elegans, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-09-27] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Gosler, A. & Clement, P.: Elegant Tit (Pardaliparus elegans). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-09].
↑ ^a ^b Pardaliparus elegans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-15].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-15]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Kennedy, R.S., Gonzales P.C., Dickinson E.C., Miranda, Jr, H.C., Fisher T.H.: A Guide to the Birds of the Philippines. Oxford: Oxford University Press, 2000. ISBN 978-0-19-854668-9. (ang.).
Eck & Martens. Systematic notes on Asian birds. 49. A preliminary review of the Aegithalidae, Remizidae and Paridae. „Zool. Med. Leiden”. 80, 2006. (ang.).
Jochen Martens, Dieter Thomas Tietze & Yue-Hua Sun. Molecular phylogeny of Parus (Periparus), a Eurasian radiation of tits (Aves: Passeriformes: Paridae). „Zool. Abh.”. 55, s. 103–120, 2005. (ang.).
Grzimek’s Animal Life Encyclopedia. (2005)

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Periparus elegans, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-09-27] (ang.).

[hbwa-2] Gosler, A. & Clement, P.: Elegant Tit (Pardaliparus elegans). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-09].

[iucn-3] Pardaliparus elegans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-15].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-15]. (ang.).

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]