Sitar

indyjski instrument muzyczny

Sitar – tradycyjny indyjsko-perski instrument muzyczny[1]. Sitar ma długą historię. Jest bardzo popularny w regionie i często modyfikowany. Zasadniczo składa się z długiego gryfu, gruszkowato wypukłego pudła rezonansowego, najczęściej od sześciu do ośmiu strun melodycznych (dawniej jelitowych, dziś metalowych) szarpanych metalowym plektronem, oraz kilkunastu strun burdonowych (ich liczba podlega znacznym modyfikacjom w zależności od upodobań solisty). Struny burdonowe strojone są do tonacji utworu i choć niedostępne, grają rezonując ze sobą i strunami podstawowymi.

Sitar
Muzykantka grająca na sitarze

W kręgu kultury europejskiej znanym solistą grającym na sitarze był Ravi Shankar. Tradycje rodzinne kontynuuje jego córka Anoushka Shankar.

Etymologia

edytuj

Termin sitār znaczy w języku perskim „trzy struny”. Curt Sachs wyjaśnia, że analogicznie, wykorzystując słowo tār (struna), persowie nazywali inne typy lutni długoszyjkowych: dutār (dwie struny), čartār (cztery struny), pančtār (pięć strun)[2].

Sitar w innych kręgach kulturowych

edytuj

Sitar w kręgu kultury europejskiej spopularyzowany został w latach sześćdziesiątych m.in. przez George’a Harrisona, członka zespołu The Beatles. Był użyty m.in. w utworach "Norwegian Wood" oraz "Love You To". Inni znani wykonawcy europejscy, którzy zastosowali sitar: The Rolling Stones (utwór "Paint It Black"), Traffic, The Pretty Things, a także polska Masala. Użył go też amerykański zespół Metallica w utworze "Wherever I May Roam". Ponadto instrument został wykorzystany w utworze grupy Alice in Chains "What the Hell Have I"[3]. Sitar można także usłyszeć na albumie Evangelion polskiego zespołu death metalowego Behemoth, w utworze "Shemhamforash". Został on użyty również w piosence "Ojos Asi" kolumbijskiej piosenkarki Shakiry i Pretty Tied Up hardrockowego Guns N’ Roses. Partię sitaru wykorzystał także Type O Negative w utworze Can't Lose You z albumu Bloody Kisses i utworze tytułowym z albumu World Coming Down. Ścieżkę na sitarze gra również Hillel Slovak w utworze Red Hot Chili Peppers, "Behind the sun". Prawdopodobnie najbardziej znanym komercyjnie przykładem użycia sitaru w muzyce elektronicznej jest utwór "The Private Psychedelic Reel" autorstwa The Chemical Brothers z albumu "Dig Your Own Hole".

Przypisy

edytuj
  1. Sitar. djembe.pl. [dostęp 2009-07-17]. (pol.).
  2. Sachs 2005 ↓, s. 204, 241.
  3. Alice in Chains What The Hell Have I? (CD) at Discogs.com. discogs.com. [dostęp 2012-11-26]. (ang.).

Bibliografia

edytuj