Skrajna Spiska Turniczka
Skrajna Spiska Turniczka (słow. Mačacia veža, niem. Katzenturm, węg. Macskatorony, 2376 m) – turnia w południowo-zachodniej grani Spiskiej Grzędy w słowackiej części Tatr Wysokich. Jest ostatnim wzniesieniem w głównej części tej grani i jedną z dwóch Spiskich Turniczek. Od Zadniej Spiskiej Turniczki na północnym wschodzie oddzielają ją (kolejno od tej ostatniej) Pośrednia Spiska Przełączka, Spiskie Czuby i Spiska Przełączka. Po drugiej stronie ze Skrajnej Spiskiej Turniczki opadają urwiska w kierunku Doliny Pięciu Stawów Spiskich[1].
 Skrajna Spiska Turniczka wśród podpisanych obiektów | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
2376 m n.p.m. |
| Pierwsze wejście |
15 sierpnia 1904 r. |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°11′50,2″N 20°12′01,3″E/49,197278 20,200361
| |
Turnia jest wyłączona z ruchu turystycznego. Jej zachodnie stoki opadają do Baraniego Ogrodu, natomiast wschodnie – do Pośredniego Spiskiego Kotła. Najdogodniejsza droga dla taterników prowadzi na Skrajną Spiską Turniczkę od strony Spiskiej Przełączki. W ścianach turni znajdują się liczne drogi wspinaczkowe o różnych stopniach trudności. Są one często uczęszczane ze względu na bliskość Schroniska Téryego[1].
W Skrajnej Spiskiej Turniczce grań rozgałęzia się na dwa żebra. Zachodnie opada ku Baraniemu Ogrodowi i znajdują się w nim:
- Spiski Karbik (Mačacie sedielko),
- Spiska Czubka (Mačací hrb)[2][3].
Południowo-wschodnie biegnie w kierunku Spiskich Spadów. Położone są w nim:
- Przełączka za Spiskim Mnichem (Sedielko za Mačacím mníchom),
- Spiski Mnich (Mačací mních)[2][3].
Między żebrami, u podnóży Skrajnej Spiskiej Turniczki, rozciąga się taras zwany Spiską Galerią (Mačacia galéria)[3]. Na południe od niego, w obrębie Spiskich Spadów, można wyróżnić jeszcze Spiską Kazalnicę (Mačacia kazateľnica[2]) – bulę z płaskim wierzchem, w której południowej ścianie znajdują się wybitne komin i rynna[1].
Pierwsze wejścia:
- letnie – Ernő Halász, Károly Jordán, Sándor Nikolics i przewodnik Johann Breuer, 15 sierpnia 1904 r.,
- zimowe – Anna Pivková, Marta Schwartzová i Vladimír Šimo, 15 kwietnia 1946 r.[1]
Dawniej Skrajną Spiską Turniczkę po polsku nazywano Przednią Spiską Turniczką, a po słowacku określano jako Mačia veža[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XX. Baranie Rogi – Durny Szczyt. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 91–95.
- ↑ a b c Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-07-30].
- ↑ a b c Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 406. ISBN 83-01-13184-5.