Skrzydłoszpon czarnoszyi
Skrzydłoszpon czarnoszyi[4] (Chauna chavaria) – gatunek dużego ptaka z rodziny skrzydłoszponów (Anhimidae). Występuje w Ameryce Południowej. Nie wyróżnia się podgatunków[5].
| Chauna chavaria[1] | |||
| (Linnaeus, 1766)[2] | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
skrzydłoszpon czarnoszyi | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Zasięg występowaniaEdytuj
Zasięg występowania szacowany jest na 97 700 km2. Obejmuje północną Kolumbię i północno-zachodnią Wenezuelę (okolice jeziora Maracaibo). Środowisko życia stanowią tereny podmokłe[6].
MorfologiaEdytuj
Długość ciała wynosi 685–735 mm, w tym dzioba 40–51 mm i ogona 185–229 mm. Skrzydło mierzy 465–529 mm. Długość czuba do 70 mm[7]. Dookoła oka oraz między okiem i dziobem naga, czerwona skóra. Górna szczęka nieznacznie zagięta na końcu; dziób szarożółtawy. Czoło i wierzch głowy jasnoszare, z tyłu głowy czub; pióra na niego się składające początkowo białe, potem szare. Od brody do czuba biegnie biały pas. Szyja czarna, oddzielona od ciemnoszarego upierzenia reszty ciała cienkim, białym pasem. Nogi czerwonawe, skok gruby.
LęgiEdytuj
Jako jedyny przedstawiciel rodziny wyprowadza lęgi przez cały rok[8]. Masa jaja wynosi 184 g[8]. Składane w liczbie 2–7 do gniazda z materii roślinnej, inkubacja trwa 42–44 dni. Pisklęta z wierzchu szarożółte, od spodu białe. Usamodzielniają się po 12–14 tygodniach od wyklucia[9].
Status i zagrożeniaEdytuj
Według IUCN gatunek klasyfikowany jako bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Populacja szacowana na 1500–7000 dorosłych osobników. Zagrożeniem dla tego gatunku jest osuszanie bagien, celem uzyskania miejsca pod wypas bydła. Przez bagno Ciénaga Grande de Santa Marta i wyspę Salamanca poprowadzono drogę i system rur wodociągowych, co utrudniło zalewanie tamtych terenów; w tych samych terenach prowadzi się wycinkę lasów namorzynowych, a niekiedy dochodzi do zanieczyszczeń[6].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Chauna chavaria, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 12. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1766, s. 260. (łac.).
- ↑ BirdLife International, Chauna chavaria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [online], wersja 2020-1 [dostęp 2020-07-04] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Anhimidae Stejneger, 1885 - skrzydłoszpony - Screamers (wersja: 2015-02-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-04].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-19]. (ang.).
- ↑ a b Northern Screamer Chauna chavaria. BirdLife International, 2013. [dostęp 2013-08-22].
- ↑ Emmet Reid Blake: Manual of Neotropical Birds. University of Chicago Press, 1977, s. 209. ISBN 978-0-226-05641-8.
- ↑ a b red. Christopher Perrins: Ptaki. Wszystkie rodziny świata. Warszawa: Buchmann, 2012, s. 131. ISBN 978-83-7670-263-6.
- ↑ Joseph del Hoyo, Andrew Elliot & Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. T. 1. Ostrich to Ducks. 1992. ISBN 84-87334-09-1.
BibliografiaEdytuj
- Carles Carboneras: Family Anhimidae (Screamers). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
Linki zewnętrzneEdytuj
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).