Smolanka, Lanckorona – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 19451946 w okręgu mazurskim (IV) (dzisiejsze woj. warmińsko-mazurskie). Siedzibą władz gminy była Smolanka (1945 jako Lanckorona).

Smolanka (Lanckorona)
gmina wiejska
1945–1946
Państwo

 Polska

Województwo

okręg mazurski

Powiat

bartoszycki

Data powstania

25 lipca 1945

Data likwidacji

12 lutego 1946

Siedziba

Smolanka

Populacja (1946)
• liczba ludności


779

brak współrzędnych

Niemcy

edytuj

Gmina zbiorowa Smolanka (Amtsbezirk Landskron) powstała 11 czerwca 1874 w Prusach Wschodnich w powiecie frydlandzko-bartoszyckim. W jej skład weszły gminy jednostkowe Landskron i Thorms (Turcz) oraz obszar dworski Roschehnen (Rusajny).

  • 30 września 1928 od Amtsbezirk Landskron odłączono obszar dworski Roschehnen, włączając go do nowo utworzonej gminy jednostkowej Söllen (Szylina) w Amtsbezirk Liesken. Równocześnie do Amtsbezirk Landskron włączono gminę jednostkową Langhaken z Amtsbezirk Stolzenfeld.
  • 1 kwietnia 1939 od Amtsbezirk Landskron odłączono gminę jednostkową Thorms, włączając ją do gminy jednostkowej Roskeim (Roskajmy) w Amtsbezirk Liesken.

I tak 1 stycznia 1945 Amtsbezirk Landskron się już tylko z dwóch gmin jednostkowych (Landskron i Langhaken)[1].

Polska

edytuj

Gmina Smolanka (początkowo jako Lanckorona od niemieckiej nazwy Landskron) powstała po II wojnie światowej, 25 lipca 1945 roku, na terenie tzw. Ziem Odzyskanych, jako jedna z siedmiu gmin powiatu bartoszyckiego. W jej skład weszły obszary dawnych niemieckich Amtsbezirków Landskron (Smolanka), Langendorf (Długa) i Romsdorf (Romankowo) na północ od miasta Schippenbeil (Sępopola), czyli gromady: Boryty, Długa, Masuny, Romankowo, Smolanka i Stopki[2].

Po ustaleniu granicy polsko-radzieckiej obszary gmin Ostre Bardo i Szczurkowo znalazły się częściowo po stronie radzieckiej, przez co części ich obszarów, które pozostały w Polsce włączono do gminy Smolanka (gromada Ostre Bardo z gminy Ostre Bardo oraz gromady Szczurkowo i Wodukajmy z gminy Szczurkowo). Zarządzeniem polustracyjnym z 12 lutego 1946 do gminy Smolanka przyłączono gromady Domarady, Roskajmy i Rusajny ze zniesionej gminy Liski oraz zniesione miasto Szepepel (Sępopol), po czym wojewoda Zygmunt Robel nakazał likwidacji gminy Smolanka, którą przekształcono w gminę Sępopol z siedzibą w Sępopolu[3][4].

Przypisy

edytuj
  1. Amtsbezirk Landskron
  2. WAPO, UPR, 171, k. 70, Wykaz powiatów Okręgu Mazurskiego z podziałem na gminy; por. także R. Rryciuk, M. Petraszko, op. cit., s. 210.
  3. WAPO, UPR, 190, k. 3
  4. F. Sokołowski, Materiały źródłowe do początków administracji polskiej na Warmii i Mazurach w 1945 roku, Rocznik Olsztyński (dalej: RO), 1972, t. X, ss. 323–329.