Solfeż

nauka i metoda czytania nut głosem

Solfeż (wł. solfeggio) – nauka i metoda czytania nut głosem, przedmiot nauczania praktycznego w szkolnictwie muzycznym[1][2][3].

Nazwy solmizacyjne dźwięków na klawiaturze fortepianu

Nazwa pochodzi od ćwiczeń wokalnych opartych na solmizacji. W XVIII w. solfeżem nazywano również ćwiczenia instrumentalne doskonalące umiejętność czytania nut, później nazwa obejmowała wszystkie metody nauczania śpiewu z nut, w celu wyczulenia słuchu, wyrobienia pewności i czystości intonacji i trafiania dźwięków głosem oraz pogłębiania ogólnej muzykalności[1][2].

Wraz z założeniem w 1795 Konserwatorium Paryskiego nauka solfeżu weszła do podstawowego programu nauczania[4]. Ukazały się też pierwsze wydania drukiem zbiorów ćwiczeń[4], również nazywanych solfeżami[3]. Francuska tradycja nauki solfeżu była punktem wyjścia dla różnych metod nauczania i rozwijania umiejętności muzycznych w innych krajach, np. metody Hindemitha, Villi-Lobosa czy relatywnej metody Kodálya[4].

Współcześnie solfeż stał się dyscypliną służącą kształceniu słuchu muzycznego. Oprócz nauki czytania nut (solfeż właściwy) i zapisywania muzyki ze słuchu (dyktando) obejmuje ona także rozwijanie zdolności i umiejętności słuchowej analizy muzyki poprzez rozwijanie poczucia wysokości, barwy i funkcji dźwięku oraz poczucia rytmu i cech agogiczno-dynamicznych, kształtowanie zdolności intonacyjnych, wrażliwości na skale dźwiękowe i style muzyczne, umiejętności świadomego improwizowania muzyki głosem itp.[2]

Przypisy

edytuj
  1. a b Habela 1968 ↓, s. 179.
  2. a b c Chodkowski 1995 ↓, s. 826–827.
  3. a b Solfeż. [w:] Słownik Języka Polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2017-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)].
  4. a b c Jander 2004 ↓.

Bibliografia

edytuj
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 826–827. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Owen Jander: Solfeggio (solfège). W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).