Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Wilejce

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
w Wilejce
Касцёл Узвіжання Святога Крыжа у Вілейцы
	612Г000105
	kościół parafialny
	; Widok kościoła
Państwo	Białoruś
Miejscowość	Wilejka
Wyznanie	katolickie
Kościół	Kościół łaciński
Parafia	Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Wilejce
Wezwanie	Podwyższenia Krzyża Świętego
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1906
Data zakończenia budowy	1913
Data poświęcenia	1931
Data zamknięcia	1939
Data odbudowy	1922-1928
Data reaktywacji	1990
Dane świątyni
Styl	neogotyk, elementy w stylu neoromańskim
Architekt	August Klein
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Wieża kościelna; • liczba wież; • wysokość wież	; 1; 50 m
Liczba naw	3
	Położenie na mapie obwodu mińskiego Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego; w Wilejce
	Położenie na mapie Białorusi Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego; w Wilejce
	54°29′20″N 26°54′55″E/54,488889 26,915278
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Wilejce – kościół parafialny w Wilejce na Białorusi.

Historia edytuj

Budowę kościoła rozpoczęto w 1906 r. po wydaniu przez cara Mikołaja II Manifestu październikowego o wolności wyznania. Kościół zaprojektował architekt August Klein, autor projektu kościoła w Ilii. 20 lipca 1907 r. wmurowano kamień węgielny^[1]. Wśród ofiarodawców był Aleksander Lubański z Lubania. W 1909 r. przewodniczącym komitetu budowy kościoła był ks. Jan Jankiewicz, a kierownikiem budowy został inż. Filipowicz-Dubowski^[1].

Budowę zakończono w 1913 r. Budynek ucierpiał od ostrzału artylerii w czasie I wojny światowej, lecz został wyremontowany w latach 1922-1928. W 1931 r. świątynię konsekrował arcybiskup wileński Romuald Jałbrzykowski.

Po II wojnie światowej kościół został zamknięty i zamieniony w magazyn. W 1979 r. rozpoczęto restaurację pod kierunkiem architekt L. Pawłowej^[1]. W latach 80. XX w. świątyni nadano status pomnika architektury, a po odrestaurowaniu w 1988 r. umieszczono w niej salę wystawową im. Nikodema Siliwanowicza, malarza pochodzącego spod Mołodeczna.

W 1990 r. kościół został zwrócony wiernym^[2]. Podczas restauracji prezbiterium ozdobiono neogotyckim ołtarzem głównym, w którym umieszczono kopię obrazu Matki Bożej Ostrobramskiej, przechowywaną podczas zamknięcia świątyni przez ks. Stanisława Żuka^[1]. W lewym skrzydle transeptu umiejscowiono nowy neobarokowy ołtarz Matki Bożej. Na 50-metrowej wieży kościelnej - dzwonnicy w 2005 r. umieszczono krzyż, a w 2006 r. zamontowano elektroniczne dzwony. Krzyż i dzwony poświęcił biskup Antoni Dziemianko^[1].

Architektura edytuj

Kościół zbudowano z żółtej cegły na podmurowaniu z kamiennych bloków. Stanowi pomnik architektury neogotyckiej z elementami neoromańskimi. Jest to trzynawowa bazylika z transeptem i wysoką wieżą z południowej strony babińca. Wnętrze ozdobiono arabeskowymi malowidłami.

Galeria
Projekt kościoła z 1905 roku
Wmurowanie kamienia węgielnego w 1907 roku, na zdjęciu widoczny Aleksander Jan Lubański
Kościół w dwudziestoleciu międzywojennym

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Адмін, Гісторыя парафіі [online], vilejka-kasciol.by [dostęp 2020-04-18] (ros.).
↑ Wilejka - miasto Mińskiego obwodu Białorusi. Kościół, Cerkiew. Atrakcje i Zabytki, Podróż i Turystyka, Pomniki architektury. [online], vedaj.by [dostęp 2020-01-06] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zobacz też edytuj

Lista najwyższych kościołów na Białorusi

[autonazwa1-1] Адмін, Гісторыя парафіі [online], vilejka-kasciol.by [dostęp 2020-04-18] (ros.).

[2] Wilejka - miasto Mińskiego obwodu Białorusi. Kościół, Cerkiew. Atrakcje i Zabytki, Podróż i Turystyka, Pomniki architektury. [online], vedaj.by [dostęp 2020-01-06] (pol.).

[1]

[2]