Piosenka

forma muzyczna przeznaczona na głos ludzki

Piosenkaforma muzyczna powszechnie stosowana w muzyce ludowej i muzyce rozrywkowej. Jest uproszczoną formą pieśni, przy czym dokładne rozróżnienie tych form nie jest ścisłe, a w wielu językach są one nazywane tym samym słowem, co najwyżej z precyzującym określeniem[1].

Amerykańska piosenkarka jazzowa Billie Holiday w Nowym Jorku (1947)

Do słowa piosenka dodaje się często przymiotnik bliżej określający jej charakter, np. piosenka ludowa, piosenka miłosna, piosenka popowa, piosenka rockowa, piosenka jazzowa, piosenka biesiadna itd. Dzieła muzyki poważnej oraz ambitne i bardziej złożone dzieła jazzowe i rockowe określa się mianem utworu muzycznego lub krótko – utworu.

Piosenka zwykle jest krótkim utworem wokalnym, przeznaczonym do śpiewania jednym głosem, choć niekoniecznie przez jednego wokalistę, z akompaniamentem. Piosenka z reguły składa się ze zwrotek i refrenu, rzadziej samych zwrotek. Tematyka piosenek jest zróżnicowana, nierzadko dotycząc miłości czy zjawisk z życia codziennego. Piosenka, jako związana z muzyką rozrywkową, często jest postrzegana jako związana z konkretnym wykonawcą (inaczej niż pieśń w muzyce poważnej, związana z kompozytorem), przy czym często wykonawca jest również jej autorem. Od wszystkich tych reguł jednak są wyjątki, co utrudnia rozróżnienie piosenki i pieśni. Przykładowo, piosenki z nurtu art rocka są rozbudowane, mogą mieć formę chóralną. Z drugiej zaś strony, klasyczne pieśni mogą mieć formę lekką. Istnieją także utwory muzyczne określane zarówno jako pieśni, jak i piosenki, które nie mają wokalu[1].

Historię piosenki wiąże się z dytyrambami dionizyjskimi lub pytyjskimi, a przynajmniej tradycją średniowieczną: trubadurów, truwerów, minnesingerów, rybałtów itp. oraz odrodzeniem tej formy w XIX w. (rewia, music-hall, kabaret)[1].

Zobacz też edytuj


Przypisy edytuj

  1. a b c Jakub Kasperski, Piosenka, canzona, chanson? – problematyka podstawowej formy muzycznej w muzyce rockowej, [w:] Jakub Osiński, Michał Pranke, Paweł Tański (red.), Kultura rocka 2: słowo–dźwięk–performance, t. 1, Toruń: ProLog, s. 15–27, ISBN 978-83-945673-0-9.

Bibliografia edytuj

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 691. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 143. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).