Abd al-Latif al-Baghdadi (polityk)
Abd al-Latif al-Baghdadi, Abdel Latif Bughdadi[1] (ur. 20 września 1917, zm. 9 września 1999) – egipski wojskowy i polityk, uczestnik ruchu Wolnych Oficerów i rewolucji w Egipcie w 1952. Wiceprezydent Egiptu (jeden z pięciu) w latach 1962-1964.
 27 lutego 1958 | |
| Data i miejsce urodzenia |
20 września 1917 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 września 1999 |
| wiceprezydent Egiptu | |
| Okres |
od 1962 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
11 wiceprezydentów Zjednoczonej Republiki Arabskiej |
| Następca | |
| wiceprezydent Zjednoczonej Republiki Arabskiej | |
| Okres |
od 7 marca 1958 |
| Przynależność polityczna |
Arabska Unia Socjalistyczna |
| Poprzednik |
powstanie państwa |
| Następca |
rozpad państwa |
| minister obrony Egiptu | |
| Okres |
od 18 czerwca 1953 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
 dowódca skrzydła
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci |
9 września 1999 lub 1999 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1938–1956 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna izraelsko-arabska, |
| Późniejsza praca |
polityk |
Życiorys edytuj
Wczesna działalność edytuj
Pochodził z Dolnego Egiptu[2]. W czasie studiów w Królewskiej Akademii Wojskowej w Kairze w latach 1936-1938 poznał Gamala Abdela Nasera, Abd al-Hakima Amira, Zakarijję Muhji ad-Dina oraz Anwara as-Sadata, którzy podobnie jak on wyrażali poglądy nacjonalistyczne i antybrytyjskie[3]. Po ukończeniu szkoły wojskowej w 1938 kontynuował naukę w Akademii Sił Powietrznych, w obydwu szkołach uzyskiwał wyróżniające wyniki[2]. Według niektórych źródeł w 1939 utworzył pierwszą egipską tajną organizację oficerską o takim profilu politycznym, która szybko przestała jednak działać z powodu trudności w porozumiewaniu się między wojskowych z różnych garnizonów[3]. Od początku 1950 należał do komitetu kierującego organizacją Wolnych Oficerów[4]. W 1952 był kapitanem lotnictwa[5].
Rewolucja 1952. Współpracownik Nasera edytuj
Wziął udział w rewolucji w 1952, która obaliła w Egipcie monarchię. Wszedł do Rady Rewolucyjnych Dowódców (kierowanej formalnie przez gen. Nagiba, faktycznie zaś przez Gamala Abdela Nasera), nowego organu władzy państwowej i stopniowo stał się jedną z najbardziej wpływowych postaci w jej składzie[6]. Był przewodniczącym Trybunału Rewolucyjnego, który prowadził procesy polityków działających w Egipcie przed 1952, oskarżonych o korupcję[5]. Po utworzeniu pierwszej egipskiej naserowskiej monopartii, Frontu Wyzwolenia, został jej inspektorem generalnym[5].
Dzięki przyjaźni z Naserem w czerwcu 1953 został ministrem obrony Egiptu[7] i sprawował to stanowisko przez rok[2]. W 1957 był przewodniczącym pierwszego zwołanego po rewolucji parlamentu, Zgromadzenia Ludowego[5]. Na początku lat 60. był ministrem planowania[2], odpowiadał m.in. za budowę sieci drogowej w kraju[5]. Od 1962 do 1964 był jednym z pięciu wiceprezydentów Egiptu[5], analogiczny urząd sprawował od 1958 do 1961 Zjednoczonej Republice Arabskiej[2].
Konflikt z Naserem edytuj
W polityce gospodarczej opowiadał się za rozwiązaniami umiarkowanymi, zakładającymi inwestycje państwowe w przemyśle ciężkim przy równoczesnym zachowaniu wolności prowadzenia prywatnej działalności gospodarczej. Jego stanowisko od końca lat 50. traciło na znaczeniu, w miarę skłaniania się Nasera ku socjalizmowi („spółdzielczy socjalizm demokratyczny”)[8]. Niechętnie odnosił się również do coraz bliższej współpracy Egiptu z ZSRR[9]. Z powodu konfliktu z Naserem w kwestii polityki gospodarczej w 1964 oraz w związku z nieudaną interwencją egipską w Jemenie Północnym[2] musiał ustąpić z zajmowanych stanowisk[10]. Al-Baghdadi twierdził w swoich wspomnieniach, że przed śmiercią Nasera we wrześniu 1970 pogodził się z nim i że Naser zamierzał ponownie mianować go wiceprezydentem, na miejsce Anwara as-Sadata[5]. Niemniej po 1964 al-Baghdadi wycofał się z życia politycznego[2].
Po 1964 edytuj
Negatywnie odnosił się do polityki as-Sadata jako prezydenta. Krytykował go z pozycji prawicowych[11]. W 1972 zarzucił mu zbytnie uzależnienie Egiptu od ZSRR[2]. Sprzeciwiał się podpisaniu pokoju z Izraelem[5].
Zmarł na raka wątroby[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 294. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ a b c d e f g h i Eric Pace: Abdel-Latif Baghdadi, 81, Partner in Egypt's 1952 Coup. nytimes.com, 11 stycznia 1999. [dostęp 2016-02-11]. (ang.).
- ↑ a b Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 64-65. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 104. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ a b c d e f g h All the revolution's men. [dostęp 2012-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-18)].
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 111. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 112. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 126-127. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 178. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 137. ISBN 978-83-89899-58-3.
- ↑ Stępniewska-Holzer B., Holzer J.: Egipt. Stulecie przemian. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2006, s. 198. ISBN 978-83-89899-58-3.