Airborne Laser Testbed

YAL-1 Airborne Laser Testbed (ALTB) – element amerykańskiego systemu obrony antybalistycznej, którego zadaniem jest zwalczanie wrogich pocisków balistycznych, w pierwszej silnikowej fazie ich lotu (Boost Phase Defense). Głównym zadaniem ALTB ma być dotarcie do dowolnego miejsca na Ziemi w czasie krótszym niż doba i patrolowanie granic państw przez 18 godzin oraz unieszkodliwianie wystrzelonych pocisków balistycznych, poprzez uszkodzenie elektroniki pocisku lub spowodowanie eksplozji jego paliwa dzięki podgrzaniu jego powłoki.

ABL w locie
YAL-1 rozmontowywany w AMARG

Zainstalowany na pokładzie specjalnej wersji samolotu Boeing 747-400F tlenowo-jodowy laser Chemical Oxygen Iodine Laser (COIL) o mocy trzech megawatów z lustrem o średnicy 1 metra i zasięgiem 700 kilometrów do zwalczania pocisków rakietowych z paliwem ciekłym, lub ponad 300 km dla paliwa stałego, mogący na jednym naładowaniu wykonać 40 wystrzałów kosztujących po 50 dolarów USD za każdy strzał wraz z samolotem tworzy system ALTB. Airborne Laser Testbed ma być elementem walki w tzw. Boost Phase zintegrowanym z pozostałymi elementami amerykańskiego systemu Ballistic Missile Defense. Poza niszczeniem pocisków balistycznych krótkiego i międzykontynentalnego zasięgu ABL może przepalać czujniki satelitów umieszczonych na niskiej orbicie okołoziemskiej czy niszczyć myśliwce oraz wystrzelone z nich pociski powietrze-powietrze[1]. Sam ALTB przechodzi fazę testów, jednak laser chemiczny był do tej pory testowany jedynie na lądzie[2].

Do początku 2007 roku przeprowadzono około 70 próbnych strzałów z lasera. W kwietniu 2009 roku rozpoczęto testy kompletnie wyposażonego systemu w powietrzu[3]. Pierwszy pełnoskalowy test systemu połączony z zestrzeleniem pocisku balistycznego odbył się 12 lutego 2010 roku – próba zakończyła się sukcesem.

Program zakończono w 2012 roku, głównie ze względu na zbyt wysokie koszty[4]. Samolot przeleciał do Bazy Lotniczej Davis-Monthan, gdzie trafił na składowisko AMARG i z czasem został rozmontowany. Odzyskane części przekazano siedemnastu instytucjom rządowym[4].

Kalendarium edytuj

  • 22 lutego 2008 roku: Missile Defense Agency poinformowała, że ukończono instalację kompletu sześciu modułów lasera chemicznego COIL na pokładzie wysoko zmodyfikowanego samolotu 747-400F.
  • 1 grudnia 2008 roku: przeprowadzono udane pierwsze próbne lądowe strzelanie z lasera zintegrowanego już w samolocie ABL, a nie jak wcześniej zamontowanego osobno na specjalnej konstrukcji.
  • 11 lutego 2010 roku[5]: Pocisk balistyczny wystrzelony z pokładu okrętu pływającego przy kalifornijskim wybrzeżu został zgodnie z planem zestrzelony we wczesnej fazie lotu. Wiązka laserowa wyszła z działka tlenowo-jodowego lasera, zainstalowanego na pokładzie Boeinga 747-400F. Czujniki wykryły pocisk, następnie działko wystrzeliło wiązkę, która namierzyła poruszający się z prędkością około 5000 kilometrów na godzinę pocisk. Kolejna wiązka podgrzała zbiorniki z paliwem w rakiecie, doprowadzając do eksplozji i kończąc cały eksperyment sukcesem. Do zestrzelenia pocisku doszło w niecałe dwie minuty po jego starcie.
  • 27 lipca 2011 roku: pierwsze w historii śledzenie międzykontynentalnego pocisku balistycznego (był nim Minuteman III)[5].
  • 14 lutego 2012 roku: ostatni lot, z bazy Edwards do bazy Davis-Monthan[4].

Przypisy edytuj

  1. Anti-Satellite Capabilities of Planned US Missile Defense Systems. [dostęp 2008-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-09)].
  2. Pierwsze testy sensora podczerwieni tej broni wykonano na pokładzie samolotu myśliwskiego F-14, tuż przed pierwszą wojną w Zatoce Perskiej
  3. Airborne Laser Team Begins Weapon System Flight Tests [dostęp: 26 kwietnia 2009] (ang.)
  4. a b c Łukasz Golowanow: YAL-1 – laserowy łowca rakiet. Konflikty.pl, 4 maja 2015. [dostęp 2015-05-04].
  5. a b The Airborne Laser Test Bed. [dostęp 2015-05-04].