Antoni Wieniawski

polski ekonomista, ziemianin, kierownik resortu skarbu w 1918

Antoni Wieniawski (ur. 7 czerwca 1871 w Warszawie, zm. 1939) – polski ekonomista, właściciel ziemski, kierownik resortu skarbu w 1918.

Antoni Wieniawski
Data i miejsce urodzenia

7 czerwca 1871
Warszawa

Data śmierci

1939

Kierownik resortu skarbu w prowizorium rządowym Antoniego Ponikowskiego
Okres

od 27 lutego 1918
do 4 kwietnia 1918

Poprzednik

Jan Kanty Steczkowski

Następca

Jan Kanty Steczkowski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Wielki Oficer Orderu Leopolda II (Belgia)
Grób Antoniego Wieniawskiego na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys edytuj

Kształcił się w szkole realnej w Warszawie. W 1892 roku ukończył Akademię Rolniczą w Berlinie, potem dokształcał się pracując w gospodarstwach w kraju i zagranicą. W 1894 roku objął po ojcu obszerny majątek Chlebnia pod Grodziskiem[1]. Od 1897 roku działał w sekcji rolnej Towarzystwa Popierania Przemysłu i Handlu. W tymże roku 1897 wziął ślub z Marią Repphan, córką Augusta Repphan – właściciela fabryki wyrobów metalowych w Warszawie[2].

Był wybitnym agronomem i nagradzanym hodowcą bydła. Wzorowo prowadził swój 332 hektarowy majątek Chlebnia. Mleko z majątku było sprzedawane w Warszawie i w Grodzisku Mazowieckim. Wieniawski organizował kursy rolnicze dla włościan i młodzieży włościańskiej pod egidą Warszawskiego Towarzystwa Rolniczego w budynkach gospodarczych w swym majątku W 1910 roku wzorcowa obora Wieniawskiego była prezentowana na wystawie bydła w Petersburgu. otrzymał I nagrodę na pokazie rolniczo-hodowlanym w Błoniu w dziale bydła zarodowego. W 1913 roku na wystawie w Milanówku jego majątek Chlebnia otrzymał srebrny medal za krowy i za grupy hodowlane[1].

Prowadził bardzo intensywną działalność społeczną, krótko był także ministrem resortu skarbu (1918). Pod koniec lat 30. był członkiem komisji rewizyjnej zarządu Towarzystwa Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie[3].

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (grób 38-4-17/18)[4].

Działalność społeczna i polityczna edytuj

  • 1907 - 1917 - działał w Centralnym Towarzystwie Rolniczym: 1907-1911 jako sekretarz, od 1912 wiceprezes, od 1915-16 prezes
  • 1908 - 1910 - radca dyrekcji szczegółowej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego; od 1910 w komitecie Towarzystwa.
  • założyciel kółka rolniczego w powiecie błońskim
  • założyciel Stowarzyszenia Pieniężnego
  • 1911 - współzałożyciel Warszawskiego Towarzystwa Wzajemnego Ubezpieczenia Inwentarza od Pomoru "Żywina"
  • 1912 - współzałożyciel Grodziskiego Towarzystwa Rolniczego (wiceprezes)[5]
  • członek Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie utworzonego w 1914[6]
  • 1917 - założyciel Związku Rewizyjnego Polskich Stowarzyszeń Rolniczych (prezes)
  • 1917 - członek Komisji Komisarskiej Tymczasowej Rady Stanu[7]
  • 1917 - założyciel Kasy Centralnej Pieniężnych Stowarzyszeń Rolniczych (prezes)
  • od 27 lutego do 4 kwietnia 1918 - kierownik resortu skarbu w prowizorium rządowym Antoniego Ponikowskiego
  • 1923 - odznaczony Krzyżem Komandorskim
  • 1932-1939 - prezes Instytutu Społecznego

Rodzina edytuj

Był synem z pierwszego małżeństwa Juliana "Jordana" Wieniawskiego, znanego prozaika.

Uwagi edytuj

  1. Wykaz niekompletny.


Odznaczenia edytuj

Wydawnictwa edytuj

  • Antoni Wieniawski - „0 poplonach i międzyplonach”; Wydawnictwo Wydziału Kółek Centr.Tow.Rolniczego

w Królestwie Polskiem No 12.Warszawa: Nakładem Spółki Wydawniczej Warszawskiej, 1911[10]

Przypisy edytuj

  1. a b Dwory i Pałace Mazowsza - Dwór Chlebnia [online], Dwory i Pałace Mazowsza DIPP [dostęp 2020-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-22] (pol.).
  2. Fryderyk August Repphan [online], Internetowy PSB [dostęp 2020-08-02] (pol.).
  3. Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie. Sprawozdanie za XXI Rok Szkolny 1937-1938 oraz Program na Rok 1938-1939. Warszawa: 1938, s. 44.
  4. Cmentarz Stare Powązki: Marya Wieniawska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-08].
  5. Grodzisk Mazowiecki : Syndykat Rolniczy w Grodzisku Mazowieckim [online], Grodzisk Mazowiecki [dostęp 2020-08-02].
  6. Jerzy Z. Pająk, Powstanie i rozwój samorządu w miastach Królestwa Polskiego podczas I wojny światowej, w: Z historii ustroju państwa polskiego od XIV do XX wieku, Kielce 2003, s. 105.
  7. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 220.
  8. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
  9. a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 795.
  10. Komunikat oświatowy, t. nr 1, rok 2, Warszawa: Sekcja Oświaty i Kultury Oddziału III Sztabu M.S. Wojsk., 1921, s. 48.

Bibliografia edytuj

  • Leksykon Historii Polski, 1995
  • Czy wiesz kto to jest? (pod ogólną redakcją Stanisława Łozy), Warszawa 1938, s. 795 (z fotografią)

Linki zewnętrzne edytuj