Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie
Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie – uczelnia działająca w latach 1927–1939.
![]() | |
![]() Nieistniejący już budynek Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie przy ul. Rozbrat 44a | |
Data założenia |
1917, 1927[1] |
---|---|
Data likwidacji |
1939 |
Państwo | |
Adres |
ul. Rozbrat 44a, Warszawa |
Liczba pracowników |
23+ |
Liczba studentów |
46 (1927), 69 (1928), 129 (1929), 131 (1930), 175 (1931), 180 (1932), 213 (1933), 215 (1934), 218 (1935), 224 (1936), 295 (1937)[2] |
Dyrektor | |
Położenie na mapie Warszawy ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() | |
![]() |

Historia
edytujSzkoła została założona w 1927 kontynuując działalność powstałej w 1917 Szkoły Dziennikarskiej przy Wydziale Humanistycznym Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie[1], miała za zadanie krzewienie nauk i umiejętności z dziedziny dziennikarstwa i publicystyki w najszerszych znaczeniu tych pojęć[3][4]. W latach 30. WSD była uczelnią jedno-wydziałową z możliwością specjalizacji w działach, m.in.: politycznym, społecznym, ekonomicznym, literackim, artystycznym[5].
Powstało Towarzystwo Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie, którego celem było zapewnienie środków na działalność i rozwój WSD, w tym dbanie o gmach uczelni[6]. Władzami Szkoły był dyrektor i rada szkoły[7]. 12 kwietnia 1938 minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciech Świętosławski zatwierdził nowy statut uczelni[8].
W roku szkolnym 1937/1938 dyrektorem WSD był Wincenty Trzebiński, a zastępcą dyrektora Stanisław Jarkowski[9]. W tym samym czasie we władzach Towarzystwa WSD byli: prezes zarządu Aleksander Dzieduszycki, zastępcy prezesa Józef Ludwik Evert, Bohdan Dzięciołowski, a we władzach byli także Wacław Sieroszewski, ks. Zygmunt Kaczyński, Antoni Lanckoroński, Ludomił Lewenstam, Antoni Wieniawski, Stanisław Kauzik, Karol Koźmiński[10].
W latach 30. wykładano w szkole przedmioty ogólnokształcące oraz przedmioty zawodowe: historia prasy, technika i organizacja prasy, organizacja zawodu dziennikarskiego, samokształcenie dziennikarza, reklama w prasie, służba ajencyjna w prasie, prasowa służba parlamentarna, technika drukarska i grafika, prasa współczesna, publicystyka polska XIX i XX wieku, prawo prasowe i autorskie, seminaria dziennikarskie i publicystyczne, administracja dziennika i kolportaż[4]. Studia w WSD trwały trzy lata, prowadzone w toku trzech kursów rocznych[11]. Uczący się mogli korzystać z WSD jako rzeczywiści słuchacze i wolni słuchacze[12]. Studia były płatne[12]. Od roku szkolnego 1937/1938 dyplomowani absolwenci WSD byli uprawnieni do zajęcia w państwowej służbie cywilnej stanowisk urzędniczych I kategorii[13].
Po 1945 podjęto próbę reaktywacji WSD. Ostatecznie władze zdecydowały się w jej miejsce powołać Wydział Dziennikarski w Akademii Nauk Politycznych w Warszawie[14].
Siedziba
edytujSzkoła mieściła się w budynku Gimnazjum im. Mikołaja Reja przy placu Małachowskiego 1[4], od 1936 w budynku wybudowanym na jej potrzeby przy ul. Rozbrat 44a[15][16].
W czasie okupacji niemieckiej w budynku mieścił się magazyn umundurowania i wyposażenia, zdobyty przez powstańców 10 sierpnia 1944[17].
Budynek został zburzony w 2023 roku[18].
Wykładowcy
edytujStatut WSD zezwalał nauczycielom prawo wolności nauki i nauczania[5]. W Szkole wykładali: dr Cezary Berezowski, dr Leon Biegeleisen, Andrzej Boleski, dr Piotr Durkacz, Stanisław Fałat, Stanisław Furmanik, Witold Giełżyński, Tadeusz Grużewski , dr Tadeusz Hilarowicz, Stanisław Jarkowski , Bogusław Kalasiewicz, Bolesław Kielski, Jan Kuczabiński, dr Witold Langrod, Adolf Peretz, Józef Poniatowski, Adam Półtawski, Wincenty Trzebiński, Józef Wasowski, dr Zygmunt Zagórowski, Stanisław Zakrzewski (przed 1933)[4], Janusz Pajewski, Michał Potulicki (inni przed 1938)[19].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Maria Czajkowska: Założyciele Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie (ze wspomnień), Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 1970 IX 2.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 6.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 31.
- ↑ a b c d Wyższa Szkoła Dziennikarska. „Kurier Warszawski”. Nr 213, s. 3, 1933.
- ↑ a b Sprawozdanie 1938 ↓, s. 32.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 10, 31.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 32–34.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 8, 29–36.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 46.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 44.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 6, 11–18, 34, 38–41.
- ↑ a b Sprawozdanie 1938 ↓, s. 35.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 8.
- ↑ Maria Czajkowska , Wyższa Szkoła Dziennikarska po roku 1945, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”, 10 (3), 1971, s. 417 [dostęp 2023-11-07] [zarchiwizowane 2021-10-02] .
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 9.
- ↑ Spis abonentów sieci telefonicznej m.st. Warszawy P.A.S.T. Warszawskiej Sieci Okręg P.P.T.T. rok 1939/40.
- ↑ Janusz Dereziński: Pamiętne miejsca Czerniakowa. Ząbki: Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów, 2004, s. 44. ISBN 83-7031-445-7.
- ↑ Aleksander Sławiński. Nikt nie czuje się winny za rozbiórkę przy Rozbrat. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 21 sierpnia 2023.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 46–47.