Brygada Częstochowa

Brygada Częstochowaczęstochowski klub sportowy działający w latach 1931 − 1939 roku.

Brygada Częstochowa
Ilustracja
Herb klubu w latach 1934-1939
Pełna nazwa

Klub Sportowy Brygada Częstochowa

Barwy

       
biało-czerwone

Data założenia

15 marca 1931

Data rozwiązania

1939

Państwo

 Polska

Stroje
domowe

Historia edytuj

Klub swoje początki miał w 1919 roku, gdy powstał Klub Sportowy Czenstochowia, będący pierwszym klubem piłkarskim w mieście utworzonym po odzyskaniu niepodległości. W 1925 roku Czenstochowia połączyła się z istniejącym od 2 grudnia 1921 roku Klubem Sportowym Orlęta Częstochowa w Częstochowski Klub Sportowy[1]. CKS powstał jako klub dwusekcyjny − funkcjonowały sekcje piłki nożnej oraz lekkiej atletyki. W roku powstania klub zadebiutował w rozgrywkach klasy C podokręgu sosnowieckiego, a w następnych latach stopniowo awansował do rozgrywek klasy A. Ostatecznie jego rozwój przerwały problemy finansowe[2].

9 listopada 1927 roku powstało Stowarzyszenie Pracy Społeczno-Wychowawczej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego[1], które stało się drogą ucieczki od bankructwa[3]. Klub włączył się w struktury Stowarzyszenia 15 marca 1931 roku i odtąd funkcjonował jako Koło Sportowe Brygada[2]. Ponadto miał wsparcie finansowe miasta[1] oraz fabryki Peltzerów[2]. U zbiegu ul. 7 Kamienic i ul. Pułaskiego powstało boisko i budynek klubowy z halą sportową, którego otwarcie nastąpiło 29 maja 1930 roku[3]. Na Mistrzostwach Polski w Lekkoatletyce w 1933 r. Genowefa Plucik zdobyła brązowy medal w skoku wzwyż.

Dobrze finansowana drużyna piłkarska miała dobre wyniki sportowe. W 1934 roku wygrała rozgrywki Klasy A podokręgu częstochowskiego KOZPN, lecz przegrała baraże z Unią Sosnowiec[4]. W latach 1935-1937 drużyna bezskutecznie walczyła o awans do Ligi Państwowej[1]. W 1936 roku Brygada zajęła pierwsze miejsce w I grupie eliminacyjnej, ale w grupie finałowej była czwarta. Tego samego roku drużyna juniorów zdobyła mistrzostwo juniorów Zagłębia Dąbrowskiego (zob. Mistrzostwa Polski juniorów w piłce nożnej).

 
Mecz z Cracovią w ramach grupy finałowej eliminiacji o I ligę, 1936 r.

W 1937 roku drużyna wygrała rozgrywki w II grupie eliminacyjnej, a w grupie finałowej była trzecia – awansowały dwie pierwsze drużyny[3]. Po tej porażce zlikwidowano wiele sekcji, zachowano jedynie sekcję piłkarską i bokserską, a nieruchomości przejęło miasto. 30 lipca 1939 roku Brygada rozegrała w Częstochowie towarzyski mecz z węgierską drużyną Szeged FC, która w sezonie 1938/1939 zajęła 5 miejsce w tabeli węgierskiej I ligi. Grało w niej czterech ówczesnych reprezentantów Węgier, w tym Lajos Baróti[5].

Klub Brygada przestał istnieć po inwazji niemieckiej na Polskę w 1939 roku[1].

Nazwę drużyny Brygada Częstochowo przywrócono w sierpniu 1948 roku po połączeniu CKS z MKS Legion Częstochowa.

Tabela wyników drużyny piłkarskiej edytuj

Sezon Poziom Rozgrywki Miejsce Mecze Punkty Zwycięstwa Remisy Porażki Bilans bramkowy Uwagi
1931 III B Klasa (kielecki OZPN; gr. Częstochowa) 1 awans
1932 II A Klasa (Kielecki OZPN; gr. Częstochowa) 4 9 9
1933 A Klasa (Kielecki OZPN; gr. Częstochowa) 3[6]
1934 A Klasa (Kielecki OZPN; gr. Częstochowa) 1 przegrane baraże z Unią Sosnowiec
Eliminacje do Ligi 2[7]
1935 A Klasa (Kielecki OZPN; gr. Częstochowa) 1
Eliminacje do Ligi Grupa II 2 2 1 0 1 1 1-6
1936 A Klasa (Kielecki OZPN) Gr. Częstochowa 1[8] 12 20 33-7
Grupa Finałowa 1 6
Eliminacje do Ligi Grupa I 1 6 7 3 1 2 13-8
Grupa Finałowa 4 6 2 1 0 5 4-14
1937 A Klasa (Kielecki OZPN; gr. Częstochowa) 1
Eliminacje do Ligi Grupa II 1 4 7 3 1 0 10-5
Grupa Finałowa 3 6 6 3 0 3 13-14
1937/1938 Liga okręgowa Zagłębie 7[9] 18 15 7 1 10 37-43
1938/1939 Liga okręgowa Zagłębie 2[10] 16 25
 
Bramkarz Adolf Krzyk

Zawodnicy edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze Brygady Częstochowa.

Bramkarzem klubu był w latach 1934-1939 sześciokrotny reprezentant Polski Adolf Krzyk.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Zdzisław Janikowski: Zdzisław Janikowski. Łódź: Księży Młyn, 2011, s. 116-119, seria: Magiczne czasy magicznych miast. ISBN 978-83-7729-027-9.
  2. a b c ZAPOMNIANE SPORTOWE KLUBY CZĘSTOCHOWSKIE. Archiwum Państwowe w Częstochowie. [dostęp 2013-11-10]. (pol.).
  3. a b c Mirosław Popczyk, Wychodzili ze skóry, by pokonać rywali. Jak kibice pokochali Skrę [online], czestochowa.wyborcza.pl, 3 marca 2016 [dostęp 2016-03-10].
  4. Liswarta Lisów - Futbolowo.pl [online], m.ll.futbolowo.pl [dostęp 2021-04-29].
  5. Zapominana Brygada | PolskieLogo.net [online] [dostęp 2021-05-14] (pol.).
  6. Polska Liga Klubów 1921 [online], web.archive.org, 20 maja 2016 [dostęp 2021-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-20].
  7. Polska Liga Klubów 1921 [online], web.archive.org, 20 maja 2016 [dostęp 2021-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-20].
  8. Kielecki Okręgowy Związek Piłki Nożnej 1928 - 1937 – WikiZagłębie [online], wikizaglebie.pl [dostęp 2021-05-13].
  9. Piłka nożna: Liga Okręgowa (Zagłębie) - Sezon 1937/1938 – WikiZagłębie [online], wikizaglebie.pl [dostęp 2021-05-13].
  10. Piłka nożna: Liga Okręgowa (Zagłębie) - Sezon 1938/1939 – WikiZagłębie [online], wikizaglebie.pl [dostęp 2021-05-13].